Timothy Trinh  Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã tới Kyiv vào sáng sớm thứ Ba để hội đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Đài truyền hình công cộng NHK của Nhật chiếu cảnh Kishida lên tàu từ nhà ga Przemysl của Ba Lan gần biên giới với Ukraine, cùng một số quan chức. Chuyến đi bất ngờ của Kishida tới Ukraine diễn ra chỉ vài giờ sau khi ông gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ở New Delhi. Nhật Bản đã cùng với Hoa Kỳ và các quốc gia châu Âu trừng phạt Nga về cuộc xâm lược Ukraine và cung cấp cho Kyiv hơn 7 tỷ USD hỗ trợ nhân đạo và kinh tế. Do các nguyên tắc hòa bình của mình, sự hỗ trợ của Nhật Bản dành cho Ukraine cũng bị giới hạn ở các thiết bị quân sự phi chiến đấu như mũ bảo hiểm, áo chống đạn và máy bay không người lái, cũng như các nguồn cung cấp nhân đạo bao gồm cả máy phát điện. Kishida dự kiến sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine khi gặp Zelenskyy. Người Đà Lạt Xưa  

Tin tổng hợp Thủ tướng Đức Olaf Scholz cùng với sáu bộ trưởng sẽ đến thăm Nhật Bản vào ngày 18/3 với mục tiêu tăng cường quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn, trong lúc ông tìm cách giảm sự phụ thuộc của Đức vào nguyên liệu thô của Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo hãng tin AP, phát biểu tại một cuộc họp báo chung sau cuộc hội đàm, Thủ tướng Kishida nói hai chính phủ đã đồng ý tăng cường chuỗi cung ứng khoáng sản, chất bán dẫn, pin xe hơi và các lĩnh vực chiến lược khác, nhằm “chống lại sự ép buộc kinh tế, nỗ lực của nhà nước nhằm mua lại công nghệ một cách bất hợp pháp và các hành vi phi thị trường”. Ông không đề cập trực tiếp tới Trung Quốc nhưng rõ ràng ám chỉ các hành động của Bắc Kinh. Cụ thể các bộ trưởng Nhật và Đức đã thảo luận về tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh quốc gia ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đối phó với sự quyết đoán của Trung Quốc trong việc thúc đẩy các yêu sách lãnh thổ trên biển và quan hệ chặt chẽ hơn giữa Bắc Kinh và Moscow. Tại Tokyo, hai nhà lãnh đạo Nhật và Đức một lần nữa lên án cuộc chiến xâm lược của Nga ở Ukraine, đồng ý duy trì các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Moscow và ủng hộ mạnh mẽ cho Ukraine, ông Kishida cho biết. Trong các cuộc hội đàm riêng rẽ, hai bộ trưởng quốc phòng xác nhận lực lượng vũ trang Đức tiếp tục tham gia vào khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và hợp tác quân sự mạnh mẽ hơn giữa các nước. Lo lắng về sự phụ thuộc của Đức, chính phủ trung tả hiện đang có lập trường cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh so với chính phủ trung hữu tiền nhiệm và đang tìm hiểu các cách để từ từ bãi bỏ sự lệ thuộc vào Trung Quốc./.  

Hình ảnh: Ảnh chụp từ trên không cho thấy đảo Thị Tứ do Philippines chiếm đóng, được người dân địa phương gọi là Pag-asa, thuộc quần đảo Trường Sa đang tranh chấp tại Biển Đông, ngày 9 tháng 3 năm 2023.   -Cù Tuấn  dịch từ  Reuters   Khi một máy bay của lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines bay qua quần đảo Trường Sa đang tranh chấp ở Biển Đông hôm 9/3, một thông điệp được gửi qua sóng phát thanh yêu cầu máy bay này phải rời khỏi "lãnh thổ Trung Quốc" ngay lập tức.   Những cảnh báo như vậy, từ một tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc, đã trở thành một nghi thức gần như hàng ngày xung quanh một trong những quần đảo có tranh chấp nhiều nhất trên thế giới, nơi Trung Quốc là một trong năm quốc gia tuyên bố chủ quyền đối với các đảo chiến lược - hoặc ít nhất là một số trong các đảo này - là của riêng họ.   "Máy bay gọi tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc. Bạn đang di chuyển bên trong lãnh hải Philippines", phi công Philippines trả lời qua radio.   "Yêu cầu xác định danh tính của tàu và nói rõ ý định của bạn để tránh hiểu lầm," phi công nói.   Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông và trong nhiều năm đã triển khai thường trực hàng trăm tàu bảo vệ bờ biển và tàu cá tại các khu vực tranh chấp như quần đảo Trường Sa, nơi họ đã nạo vét cát để xây đảo trên các rạn san hô, đồng thời trang bị tên lửa và đường băng trên các đảo.   Malaysia, Việt Nam, Brunei và Đài Loan cũng có yêu sách ở Trường Sa. Philippines chiếm giữ 9 thực thể ở quần đảo này, và đã cáo buộc Trung Quốc gây hấn và "bủa vây" các tàu cá mà họ nói là dân quân, bao gồm cả khu vực gần đảo Thị Tứ nhỏ bé do Manila chiếm đóng từ những năm 1970.   Một nhà báo của Reuters đã tham gia chuyến bay của Philippines hôm thứ Năm 9/3 và quan sát thấy một số tàu Trung Quốc rải rác trong vùng biển xung quanh Thị Tứ, một hòn đảo có 400 dân. Philippines tuần trước cáo buộc các tàu này, trong đó có một tàu hải quân, "lảng vảng" gần đó.   Trung Quốc hôm 10/3 cho biết họ có chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, mà Trung Quốc gọi là quần đảo Nam Sa, và vùng biển lân cận.   "Vì vậy, việc các tàu Trung Quốc thực hiện các hoạt động bình thường trong vùng biển thuộc quyền tài phán của Trung Quốc là hợp lý và hợp pháp", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning nói trong một cuộc họp báo thường kỳ. Chuyến bay tuần tra ngang qua này diễn ra trong bối cảnh chính phủ của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr liên tục phàn nàn về các hành động của Trung Quốc, bao gồm cả việc nước này sử dụng tia laser mà Manila cho biết đã làm lóa mắt tạm thời các thủy thủ đoàn của một tàu tuần duyên Philippines vào tháng trước.   Philippines dưới thời Marcos đã tăng cường giọng điệu thách thức Trung Quốc và đang tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với cường quốc thuộc địa cũ và đồng minh quốc phòng Hoa Kỳ, bao gồm cả kế hoạch tổ chức các cuộc tuần tra chung trên biển.   Chiếc máy bay đã bay ngang qua một điểm nóng khác trong căng thẳng Trung Quốc-Philippines - Bãi cạn Thomas thứ hai - nơi tháng trước tia laser cấp độ quân sự đã được Trung Quốc sử dụng để chiếu vào một thủy thủ đoàn bảo vệ bờ biển Philippines đang hỗ trợ một nhiệm vụ tiếp tế quân sự.   Philippines từ lâu đã duy trì một đội quân nhỏ trên một chiếc tàu cũ của hải quân Hoa Kỳ đã rỉ sét mà đã mắc cạn trên một rạn san hô ở đó để bảo vệ các yêu sách lãnh thổ của Manila.   Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc lại nhắn gọi chiếc máy bay khi nó bay qua bãi cạn này, nằm bên trong vùng đặc quyền kinh tế 200 dặm của Philippines.   "Đây là Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines. Chúng tôi đang tiến hành một cuộc tuần tra hàng hải thường lệ trong không phận quốc gia của chúng tôi và giám sát sự an toàn của ngư dân của chúng tôi,” phi công trả lời.

Việt Tân  Nghị viên EU tổ chức hội thảo đánh giá nhân quyền Việt Nam sau hơn 2 năm thực thi EVFTA Hôm 28/2, các nghị viên Liên minh châu Âu tổ chức hội thảo xem xét mức độ vi phạm nhân quyền và quyền lợi của người lao động Việt Nam sau hơn hai năm chính quyền nước này thực thi Hiệp định Thương mại Tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA). Các diễn giả lên tiếng báo động rằng việc vi phạm nhân quyền, quyền tự do nhóm họp và quyền của người lao động Việt Nam tiếp tục bị chính quyền vi phạm ở mức ngày càng tồi tệ, đồng thời hối thúc các nghị viên EU gây sức ép mạnh hơn đối với chính quyền Hà Nội. Hội thảo tập trung vào thực trạng thực thi Hiệp định EVFTA và tìm cách trả lời câu hỏi quan trọng: Điều gì đang thực sự xảy ra sau hai năm kể từ khi hiệp định thương mại có hiệu lực? Nghị viên EU Marianne Vind, Phó Chủ tịch Đoàn Nghị sĩ phụ trách quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á và ASEAN của Nghị viện EU, chủ tọa hội thảo. Nghị viên Saskia Bricmont tham dự và có bài phát biểu với các kiến nghị. Nghị viên EU Nghị viên EU Marianne Vind (trái) và Saskia Bricmont phát biểu tại hội thảo ngày 28/2/2023. Ảnh: Screenshot Cisco Webex Các thành viên của các tổ chức phi chính phủ về nhân quyền quốc tế và Việt Nam như Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF), Ủy ban Thụy Sĩ-Việt Nam (COSUNAM), tổ chức Việt Tân và tổ chức Bảo vệ Người lao động Việt Nam có bài thuyết trình đánh giá mức độ vi phạm nhân quyền trong thời gian chính quyền Việt Nam thực thi EVFTA từ ngày 01/08/2020 đến nay. Ông Trần Đức Tuấn Sơn, đại diện cho tổ chức Việt Tân tại châu Âu, cho VOA biết tóm tắt bài phát biểu của ông tại hội thảo. “Chúng tôi thấy sau khi hiệp định với EU có hiệu lực từ 2,5 năm nay thì tình hình nhân quyền Việt Nam ngày càng thậm tệ hơn. Trước đây họ chỉ bắt bớ những người bất đồng chính kiến, Facebooker, blogger… vì họ lên tiếng chỉ trích chính phủ Việt Nam, nhưng gần đây chúng tôi thấy sự đàn áp đã vượt ra khỏi lằn ranh bất đồng chính kiến khi mà những người hoạt động vì môi sinh, nhân quyền một cách chung chung cũng đã bị bắt như bà Ngụy Thị Khanh, ông Đặng Đình Bách…hay một số người khác trong xã hội dân sự trong nước hoạt động công khai đã bị bắt, bị kết án về tội “trốn thuế”… Tình hình nhân quyền ngày càng xấu hơn.” Một số trong các diễn giả của buổi hội thảo (từ trái): Anh Trần Đức Tuấn Sơn, đại diện tổ chức Việt Tân tại Âu Châu; ông Huy Nguyễn, Giám đốc tổ chức Bảo vệ Người Lao động Việt Nam (Vietnam Worker Defenders); và Dân biểu Nghị viện Châu Âu (European Parliament) Marianne Vind (đang phát biểu). Ảnh: Screenshot Cisco Webex EVFTA, được ký vào ngày 30/06/2019, là hiệp định thế hệ mới, bao hàm không chỉ các quy định về thương mại theo nghĩa rộng, mà cả các quy định về quyền con người. Bà Julie Majerczak, đại diện của tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSF), ông Sébastien Desfayes, Chủ tịch của Ủy ban Thụy Sĩ-Việt Nam (COSUNAM), cũng đánh giá sự thụt lùi về thành tích nhân quyền Việt Nam sau khi thực thi hiệp định EVFTA đến nay. Helena Huong Nguyen EVFTA quy định rằng các nước thành viên sẽ phải bảo vệ các quyền lao động cơ bản, đặc biệt là quyền được có công đoàn độc lập và quyền thương lượng tập thể của người lao động. Nếu các nước không tuân theo tiêu chuẩn quy định này sẽ bị chế tài về thương mại. Phái đoàn  Việt Tân Ông Huy Nguyễn, đại diện cho tổ chức Bảo vệ Người Lao động Việt Nam có trụ sở tại Hoa Kỳ, nêu nhận định của ông với VOA: “Đã hơn 2 năm rồi từ khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, chúng tôi vẫn chưa thấy một nhóm công nhân nào đứng ra lập nghiệp đoàn độc lập, lý do về phía công nhân là thiếu sự hiểu biết về quyền người lao động và lợi ích tại nơi làm việc…một phần là vì đời sống của họ quá chật vật nên chỉ lo việc kiếm sống; lý do thứ hai là nhà nước Việt Nam tìm đủ mọi cách ngăn cản, gây khó khăn cho người lao động trong việc thành lập nghiệp đoàn độc lập.” Ông Huy Nguyễn, Giám đốc tổ chức Vietnam Worker Defenders, phát biểu tại hội thảo, nêu việc chính quyền Việt Nam vi phạm chương 13 của Hiệp định EVFTA. Ảnh: Screehot Cisco Webex Ngoài ra, đại diện cho tổ chức Bảo vệ Người lao động Việt Nam còn cho biết rằng chính quyền Việt Nam đã vi phạm chương 13 của Hiệp định EVFTA. Ông Huy cho biết: “Việt Nam vi phạm chương 13 của Hiệp định EVFTA, quy định mỗi bên thành lập nhóm tư vấn và hai nhóm tư vấn này hoạt động cùng nhau đưa ra đề nghị, khuyến cáo cho các vị thực thi EVFTA. Hai năm vừa rồi, khi nhà báo Mai Văn Lợi và luật sư Đặng Đình Bách thuộc tổ chức xã hội dân sự độc lập nộp đơn tham dự nhóm tư vấn này (gọi là DAG) của Việt Nam thì hai vị này bị bắt giam. Chỉ vài tuần sau đó thì nhà nước Việt Nam đưa ra nhóm tư vấn của Việt Nam gồm 3 thành phần, trong đó có 2 thành phần rõ ràng là nằm dưới sự kiểm soát của nhà nước. Đến đầu năm 2022, nhà nước Việt Nam lại đưa ra thêm 3 thành viên nữa cho nhóm DAG của Việt Nam, trong đó có một nhóm rõ ràng là không có sự độc lập cần thiết như quy định tại chương 13”. “Chúng tôi yêu cầu các vị dân biểu châu Âu can thiệp vào vụ đó: trả tự do cho các nhà hoạt động này vì các bản án của họ mang tính chất chính trị và bị quy vào các điều luật rất vu vơ, mù mờ”, ông Huy cho biết thêm. “Chúng tôi kêu gọi quốc hội châu Âu phải có hành động mạnh mẽ hơn để tạo một áp lực nào đó lên phía Việt Nam để họ tôn trọng nhân quyền một cách đúng đắn hơn, đặc là khi Việt Nam đã vào Hội đồng Nhân quyền LHQ thì phải có cách hành xử nhân quyền tuyệt đối hơn”, ông Sơn nói với VOA. Trong một đánh giá vào tháng 12/2022, Bộ Công thương Việt Nam nói rằng Hiệp định EVFTA đang “tác động tích cực đến thu nhập của người lao động”, cụ thể như tác động tích cực đến vấn đề việc làm, thu nhập, tiền lương. Chính quyền Việt Nam luôn bác bỏ các cáo buộc vi phạm nhân quyền, cho rằng chỉ bắt giam và xét xử những ai “vi phạm pháp luật.” Nguồn: VOA

CTMM Chính phủ Trung Quốc kêu gọi ngừng bắn ở Ukraine với nỗ lực thể hiện mình là một bên trung lập có thể giúp chấm dứt cuộc chiến kéo dài tròn 1 năm này. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 24/2 vừa đưa ra bản kế hoạch gồm 12 điểm kêu gọi Moskva và Kiev chấm dứt giao tranh, bảo vệ các nhà máy hạt nhân, nối lại cuộc đàm phán hòa bình và dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Theo tờ Guardian, các điểm chính trong đề xuất hòa bình mà Trung Quốc đề xuất gồm: Tôn trọng chủ quyền của tất cả các quốc gia An ninh của một quốc gia không thể đánh đổi bằng an ninh của một quốc gia khác An ninh khu vực không thể được đảm bảo bằng cách củng cố hoặc mở rộng các khối quân sự Cần ngừng bắn, ngừng giao tranh để ngăn cuộc khủng hoảng ở Ukraine leo thang hoặc vượt khỏi tầm kiểm soát Từng bước thúc đẩy việc hạ nhiệt căng thẳng, xoa dịu tình hình và tiến tới ngừng bắn toàn diện Đối thoại và đàm phán là cách khả quan duy nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng ở Ukraine Đảm bảo an toàn cho các cơ sở hạt nhân, phản đối tấn công quân sự nhằm vào cơ sở hạt nhân Vũ khí hạt nhân không được phép sử dụng và một cuộc chiến tranh hạt nhân không thể diễn ra Ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân, tránh mọi cuộc khủng hoảng hạt nhân Phản đối việc phát triển, sử dụng vũ khí sinh học và hóa học bởi bất kỳ quốc gia nào và trong bất kỳ hoàn cảnh nào Phản đối mọi biện pháp trừng phạt đơn phương không được hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc phê chuẩn Cộng đồng quốc tế cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ tái thiết sau xung đột và Trung Quốc sẵn sàng hỗ trợ, đóng vai trò xây dựng trong nỗ lực này. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, kế hoạch của Trung Quốc dường như có rất ít cơ hội thành công do Kiev tuyên bố sẽ chiến đấu cho đến khi Nga rời khỏi biên giới, trong khi Moskva không có dấu hiệu cho thấy sẽ dừng chiến dịch quân sự đặc biệt trong thời gian tới./.

Bich Nguyen X Warsaw - 21.02.2023   Chào Ba Lan, đồng minh tuyệt vời của chúng tôi!   Kiev đứng vững, ngẩng cao đầu! Và trên hết, là đất nước tự do. Một năm sau khi chiến tranh nổ ra, chúng ta đã đoàn kết. Chúng tôi sẽ không rời mắt khỏi Ukraine.   Tôi đã nói với Tổng thống Zelensky rằng, chúng ta sẽ chiến đấu cho các giá trị chung của chúng ta.   Cùng nhau.   Bất chấp tất cả.   Putin nghĩ rằng mọi việc sẽ theo ý ông ta. Thay vì làm suy yếu NATO, Phần Lan và Thụy Điển sẽ gia nhập tổ chức phòng thủ này.   NATO mạnh hơn bao giờ hết.   Vì tự do.   Đơn giản vậy.   Đó là thông điệp tôi mang từ Kiev. Cuộc chiến này sẽ quyết định, con cháu chúng ta sẽ sống trong một thế giới như thế nào.   Không thể thỏa mãn những yêu sách của một kẻ chuyên quyền. Chúng ta phải chống lại nó (...). Từ Kherson đến Kharkiv người Ukraine đã giành lại lãnh thổ của họ. Lá cờ màu xanh vàng đã trở lại.   Tôi muốn nói một lần nữa tới tất cả người dân nước Nga. Hoa Kỳ và các quốc gia châu Âu không có ý định chiếm đoạt lãnh thổ của Nga.   Các đồng minh của chúng tôi không phải là đối thủ của Nga.   Cuộc chiến tranh này do Putin lựa chọn. Mỗi ngày của cuộc chiến là sự lựa chọn của ông ta. Chỉ cần ông ta ngừng chiếm đóng Ukraine, chiến tranh sẽ kết thúc.   Tôi sẽ không bao giờ quên, khi năm ngoái tôi đã đến thăm những người tị nạn ở Vácsava.   Những đôi mắt mệt mỏi.   Những đứa trẻ nghĩ rằng chúng sẽ không bao giờ gặp lại cha mình.   Đất nước Ba Lan đã tiếp nhận họ.   Tôi đảm bảo với các bạn rằng, cùng nhau chúng ta sẽ buộc Nga phải trả giá cho những tội ác của mình.   Rằng, Nga sẽ không bao giờ xâm lược Ba Lan, hay bất kỳ quốc gia nào khác.   Rằng, những kẻ phạm tội ác chiến tranh sẽ bị trừng phạt.   Hoa Kỳ cam kết duy trì và hỗ trợ NATO. Tất cả mọi người hãy biết, bất kỳ cuộc tấn công nào, vào một thành viên NATO, đồng nghĩa với việc tấn công lên tất cả các thành viên của Liên minh.   Đó là lời thề thiêng liêng.   Chúng ta đang ở thời khắc lịch sử. Những quyết định chúng ta đưa ra trong năm năm tới sẽ định hình tương lai trong nhiều thập kỷ tiếp theo.   Không chỉ với nước Mỹ, mà với tất cả các quốc gia tự do trên thế giới.   Một năm, sau khi chiến tranh bùng nổ, Putin không còn nghi ngờ sức mạnh của liên minh chúng ta./.    

Reuters Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr ngày thứ Bảy nói nước này “sẽ không để mất một tấc” lãnh thổ nào. Phát biểu của ông được đưa ra sau những căng thẳng trên biển đang tiếp diễn với Trung Quốc ở Biển Đông. Quốc gia Đông Nam Á này trong tuần này đã phản đối điều mà họ gọi là "các hoạt động hung hăng" của Bắc Kinh đã thổi bùng lên tranh chấp lãnh thổ lâu nay trên Biển Đông. "Đất nước đã chứng kiến những căng thẳng địa chính trị gia tăng không phù hợp với lý tưởng hòa bình của chúng ta và đe dọa an ninh và ổn định của đất nước, của khu vực và của thế giới," ông Marcos nói trong một bài phát biểu tại một sự kiện ở một học viện quân sự. "Đất nước này sẽ không để mất một tấc lãnh thổ nào. Chúng ta sẽ tiếp tục duy trì chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình theo hiến pháp của chúng ta và luật pháp quốc tế. Chúng ta sẽ hợp tác với các nước láng giềng để bảo đảm an toàn và an ninh cho người dân của chúng ta." Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không trả lời yêu cầu bình luận. Bộ Ngoại giao Trung Quốc trước đó nói lực lượng hải cảnh của họ đã thực hiện các hành động này theo luật pháp. Hôm thứ Ba, ông Marcos đã triệu tập đại sứ Trung Quốc để bày tỏ "lo ngại sâu sắc" về "các hành động ngày càng thường xuyên và mạnh bạo" của Bắc Kinh đối với Lực lượng Tuần duyên Philippines và ngư dân Philippines ở Biển Đông. Bộ Ngoại giao Philippines ngày thứ Ba cũng đệ trình công hàm phản đối ngoại giao sau khi lực lượng tuần duyên của Manila báo cáo rằng phía Trung Quốc đã chiếu "tia laser cấp quân sự" vào một trong các tàu của họ đang hỗ trợ sứ mệnh tiếp tế cho quân đội, khiến đội ngũ nhân viên trên tàu bị mù tạm thời. Tuy nhiên, ông Marcos cho rằng vụ chiếu tia laser là chưa đủ để viện dẫn hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ, một đồng minh lâu đời. "Nếu chúng ta kích hoạt hiệp ước, như vậy là chúng ta leo thang, làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và tôi nghĩ điều đó sẽ phản tác dụng," ông Marcos nói với các phóng viên. Ông Marcos nói ông đã thảo luận với đại sứ Trung Quốc tại Manila về những gì ông thấy là các hành động ngày càng gia tăng của lực lượng dân quân biển, hải cảnh và hải quân Trung Quốc, bao gồm cả vụ chiếu tia laser. Các hành động gần đây của Trung Quốc diễn ra chỉ một tháng sau chuyến thăm cấp nhà nước của ông Marcos tới Bắc Kinh, nơi hai nước cam kết giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình và thúc đẩy hợp tác. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển rộng lớn ở Biển Đông, một thủy lộ chiến lược nơi khoảng 3 ngàn tỉ đôla khối lượng thương mại bằng tàu biển đi qua hàng năm. Tuyên bố này bị một tòa án quốc tế ở The Hague phán quyết là vô giá trị vào năm 2016.

Lương Thái Sỹ (SGN) Trong khi tổng số người chết trong trận động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã lên tới hơn 34,000, Liên Hợp Quốc (LHQ) buộc phải tuyên bố hoạt động cứu trợ quốc tế đã thất bại ở Syria. Sẽ không dừng ở con số 34,000 người chết Đã gần một tuần trôi qua kể từ khi hai trận động đất mạnh tàn phá thị trấn thuộc tỉnh Gaziantep ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, các gia đình có người thân mất tích vẫn chứng kiến cuộc tìm kiếm vất vả những người sống sót. Truyền thông địa phương đưa tin đã có một số trường hợp sống sót ngoạn mục. Chẳng hạn có một bé gái 10 tuổi bị mắc kẹt 159 giờ dưới đống đổ nát. Trong một trường hợp, toán cứu hộ phải mất nhiều giờ mới tiếp cận nạn nhân (đã chết) và cắt thanh cốt thép ra khỏi cơ thể to lớn của ông trước khi cuộn vào một chiếc túi đựng xác màu đen. Cảnh tượng bi thảm này lặp đi lặp lại trên khắp miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ và Tây Bắc Syria, nơi số người chết vì trận động đất đã lên tới 34,000 người và còn nữa (hơn 29,600 người ở Thổ Nhĩ Kỳ; 4,500 người ở Syria). Tại Islahiye, giống như nhiều thị trấn và làng mạc khác, cư dân hiện chủ yếu sống ngoài trời. Chính quyền thành phố cấm họ vào các tòa nhà có nguy cơ sụp đổ. Vì vậy họ phải sống trong những chiếc lều dựng tạm và đốt lửa để giữ ấm. Ahmet Kurt, một hiệu trưởng địa phương cho biết: “Bây giờ là mùa đông nhưng chúng tôi không thể vào trong nhà. Mọi người rất sợ hãi, họ bị sốc và sợ dư chấn”. Người chị Ozgul của ông được cho là bị chôn vùi dưới một ngôi nhà khác gần đó và ông không nghĩ cô còn sống. “Tất cả chúng tôi chờ đợi trong vô vọng quanh đây!”. Hơn 1.1 triệu người mất chỗ ở tại Thổ Nhĩ Kỳ và vẫn còn vô số người nằm dưới đống đổ nát. Dù vẫn tin một số người sống sót nữa sẽ được kéo ra khỏi đống đổ nát, nhưng LHQ kết luận: Những nỗ lực cấp cứu và cứu trợ quốc tế gần như đã “thất bại” thảm hại đối với những nạn nhân sống ở khu vực phiến quân phía Tây Bắc Syria vốn nhiều năm nay trong cảnh nội chiến. Việc thiếu máy xúc nghiêm trọng khiến người ta phải tự tìm cách đào bới tìm người thân trong những công trình sụp đổ ẩn chứa nhiều nguy hiểm. Khắp nơi đang cần trợ giúp về y tế và thực phẩm. Johan Mooij, giám đốc phản ứng của tổ chức World Vision Syria tuyên bố: “Chúng tôi chưa từng chứng kiến sự đau khổ và tàn phá lớn thế này trong hơn một thập niên. Lớn đến nỗi phải mất cả thế hệ mới có thể phục hồi được như cũ”. Cả Liên Hiệp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đều thất bại trong cứu trợ Trong sự tàn phá và thương vong khủng khiếp, sự tức giận tiếp tục dâng cao do khoảng cách cứu trợ giữa Thổ Nhĩ Kỳ (nơi hàng tấn hàng cứu trợ đã đổ vào và vô số đội trợ giúp quốc tế) và vùng Tây Bắc Syria do quân nổi dậy nắm giữ, nơi người dân gồm cả những người phải di tản vì cuộc nội chiến tàn khốc phải một mình giải quyết những hậu quả trong sự chờ đợi tuyệt vọng trợ giúp quốc tế không bao giờ đến. Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã hạn chế tiếp cận với khu vực Tây Bắc do các nhóm vũ trang đối lập kiểm soát. Với sự hậu thuẫn của các đồng minh như Nga và Trung Quốc tại Hội đồng Bảo an LHQ, trong quá khứ ông ta đã từng ngăn chặn hoạt động viện trợ nhân đạo, thậm chí còn xem động đất là “cơ hội” chiếm lại lãnh thổ. Các quan chức LHQ hầu như giữ im lặng về những âm mưu chính trị cản trở chiến dịch hỗ trợ nhân đạo, một sự im lặng mà những người chỉ trích cáo buộc là nhằm cho phép LHQ giữ được mối quan hệ tốt với Damascus. Để biện minh, giới chức LHQ được giao trách nhiệm lấy cớ là những con đường đi đến điểm cứu trợ bị hư hỏng. Lo ngại về an ninh khiến việc chuyển hàng viện trợ tới vùng Tây Bắc Syria rất phức tạp. Trong chuyến thăm vào Chủ nhật đến thị trấn Bab al-Hawa, hành lang viện trợ mở duy nhất ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, ông Martin Griffiths, điều phối viên cứu trợ khẩn cấp của LHQ đã công khai thừa nhận sai sót. Griffiths viết trên Twitter: “Cho đến nay, chúng ta đã làm cho người dân Tây Bắc Syria thất vọng. Họ cảm thấy bị bỏ rơi. Nhiệm vụ của tôi và nghĩa vụ của chúng tôi là khắc phục nhanh nhất các thiếu sót. Nhưng đối với nhiều nạn nhân, việc giúp đỡ là quá ít, quá muộn!”. Trong khi đó, Dan Stoenescu, đại biện lâm thời của Liên minh châu Âu (EU) tại Syria kêu gọi các quốc gia thành viên “đảm bảo các biện pháp trừng phạt chống lại chính phủ Syria không cản trở hoạt động cứu trợ”. Ông nói với hãng tin Reuters: “EU phải chắc chắn viện trợ không lọt hết vào tay những người trung thành với Assad”. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, chính quyền đang mở rộng cuộc điều tra đối với các thầu xây dựng và những người mà họ cho là phải chịu trách nhiệm về sự sụp đổ quá dễ của các công trình được xem là kiên cố, trong tình hình chính phủ của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đang bị chỉ trích gay gắt (không phải bây giờ mà đã lâu) về việc dung dưỡng cho những kẻ vi phạm các quy tắc xây dựng cũng như thiếu chuẩn bị phản ứng nhanh đối với các thảm họa thiên nhiên. Nhằm xoa dịu dư luận, Bộ trưởng tư pháp Bekir Bozdag cho biết các công tố viên ở 10 tỉnh đang điều tra tích cực hơn 130 nghi phạm trong ngành xây dựng để sớm đưa ra truy tố trước pháp luật. Truyền thông đưa tin hai nhà thầu chịu trách nhiệm về các tòa nhà bị sập ở Adiyaman đã bị bắt giam tại Sân bay Istanbul vào ngày 12 Tháng Hai khi họ sắp “cao chạy xa bay”. Hai người khác bị bắt ở Gaziantep vì tội danh cắt bớt cột bê tông để thêm không gian trong một tòa chung cư bị sập, The Washington Post cho biết./.    

Lê Tây Sơn (SGN) Ngày 3 Tháng Hai 2023, trên bầu trời tiểu bang South Carolina, một máy bay chiến đấu F-22 Raptor cất cánh từ Căn cứ Không quân Langley thuộc tiểu bang Virginia đã “tiêu diệt gọn” khinh khí cầu do thám Trung Quốc bằng hỏa tiễn không đối không AIM-9. Đây là một trong số lần hiếm hoi nó xuất kích. F-22 Raptor được đánh giá là “chiếc máy bay tuyệt vời”, đến mức Mỹ không bán F-22 Raptor cho bất kỳ quốc gia nào… Bất khả chiến bại Là máy bay tàng hình thế hệ thứ 5, F-22 tích hợp một số công nghệ đáng kinh ngạc. Đạt tốc độ siêu thanh với khả năng cơ động cao, F-22 Raptor được xem là vũ khí không chiến tốt nhất thế giới. Nhưng nó cũng là máy bay rất kỳ lạ ở một số khía cạnh. Dù là máy bay “đáng gờm” nhất trong tác chiến trên không, nhưng Ngũ Giác Đài quyết định chỉ mua 186 F22 Raptor trong 750 chiếc dự tính ban đầu. Ngoài ra, Quốc hội cũng ngăn chặn bất kỳ người mua tiềm năng nào, cấm công ty Lockheed Martin (nơi sản xuất F-22 Raptor) bán nó cho nước ngoài. Ra mắt vào năm 2005 để thay thế thế hệ F-15 Eagle già nua, F-22 Raptor được kỳ vọng sẽ trở thành máy bay không chiến thế hệ của Mỹ đến tận thập niên 2040. Đa chức năng, F-22 Raptor là máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ 5 đầu tiên cất cánh. Nó kết hợp một số công nghệ tiên tiến nhất, như có các cảm biến để “nhận thức tình huống chiến trường trong thời gian thực”. Khung máy bay cơ động cao, có thể bay ở tốc độ siêu thanh mà không cần sử dụng động cơ đốt sau. Điều làm cho F-22 trở nên “bất khả chiến bại” trong một trận không chiến (dogfight) là khả năng véc-tơ lực đẩy (thrust vectoring capabilities) của nó. Hai động cơ của máy bay với các vòi được thiết kế đặc biệt ở hai đầu có thể di chuyển trên mặt phẳng thẳng đứng để tạo lực đẩy 70,000 pound theo một hướng ngay cả khi máy bay đang bay về hướng khác. Nhờ vậy, F-22 Raptor có thể thực hiện một số màn nhào lộn ấn tượng và tận dụng góc tấn công cực khó trong một trận không chiến. Về các loại vũ khí đạn dược mang theo, F-22 Raptor cũng khá linh hoạt. Để tuần tra chiến đấu trên không, nó được trang bị hai hỏa tiễn không đối không tầm nhiệt AIM-9 Sidewinder và sáu hỏa tiễn dẫn đường bằng radar AIM-120 AMRAAM. Trong nhiệm vụ hỗ trợ trên không hoặc tấn công chính xác, F-22 Raptor có thể mang theo hai quả bom lớn JDAM GBU-32 nặng 1,000 pound hoặc tám quả bom nhỏ 250 pound, ngoài bộ đôi AIM-9 và AIM-120 nói ở trên. Ngoài ra, khẩu pháo M61A2 20 ly với 480 viên đạn cũng là một đối thủ đáng sợ trong các trận không chiến. Điều quan trọng không kém, F-22 Raptor có thể chất đầy đủ các hỏa lực nói trên trong ba khoang vũ khí mà không phải “hy sinh” bất kỳ khả năng tàng hình nào bên ngoài; lợi hại hơn nhiều so với máy bay chiến đấu tàng hình F-35 chỉ có thể mang theo bốn vũ khí trong hai khoang bên trong. Với trần bay (độ cao tối đa) 50,000 feet và tầm bay gần 1,900 dặm (hai thùng nhiên liệu bên ngoài hạn chế phần nào khả năng tàng hình của nó), F-22 Raptor có thể bay với tốc độ trên Mach 2. Tại sao Ngũ Giác Đài ngưng chương trình F-22 Raptor? Tuy nhiên, bất chấp những ưu điểm “không thể nghi ngờ” của máy bay, chương trình F-22 Raptor chỉ tồn tại một thời gian ngắn. Như trong nhiều trường hợp, cái chết của nó liên quan đến quyết định của con người. Hay nói rõ hơn, F-22 Raptor là một chiếc máy bay “xui xẻo”. Được thử thách đầu tiên tại chiến trường Afghanistan và Iraq, nó gần như lạc lõng vì không có nhiều việc để làm, không có kẻ thù xứng tầm để chiến đấu. Khi Ngũ Giác Đài đổ hàng ngàn tỷ đôla vào cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu (Global War on Terror-GWOT), ưu thế trên không và các thuộc tính tàng hình của F-22 gần như không có giá trị gì trước các kẻ thù “đồng phục còn không có” chứ nói gì đến máy bay chiến đấu dã chiến, máy bay chiến đấu tiên tiến, hệ thống hỏa tiễn đối không hoặc radar. Nếu lợi ích sẽ chứng minh cho ngân sách thì các mối đe dọa hiện hữu sẽ xác định lợi ích. Không có lợi ích nên F-22 Raptor không có ngân sách sản xuất, biến nó thành một trong những máy bay “xui xẻo” nhất mọi thời! Nó có những khả năng phi thường nhưng chỉ được đối mặt với những kẻ thù hầu như không đủ tiềm lực để thử nghiệm công nghệ mới, dù nước Mỹ không thiếu kẻ thù. Trong 186 chiếc F-22 Raptor được giao cho Không Lực Hoa Kỳ, chỉ có khoảng 130 chiếc từng cất cánh. Kết quả, máy bay đang đối mặt với nguy cơ… “tuyệt chủng”! Hiện chỉ còn ít hơn 100 chiếc F-22 trong tư thế sẵn chiến đấu. Mỗi khi một chiếc Raptor bay, nó sẽ sớm về hưu hơn vì thiếu phụ tùng thay thế. Năm 2011, chiếc Raptor cuối cùng đã lăn bánh khỏi dây chuyền sản xuất của Lockheed Martin và công ty phải cắt giảm nhân công để dồn vào chương trình sản xuất F-35. Suốt nhiều năm, Israel, Nhật Bản và Úc nhiều lần đề nghị Ngũ Giác Đài bán F-22 Raptor, nhưng lần nào họ cũng bị từ chối. Thậm chí năm 1998, Quốc hội Mỹ đã bỏ phiếu thông qua một luật sửa đổi cấm bán F-22 Raptor cho nước ngoài. Không giống như phần lớn máy bay quân sự của Mỹ, F-22 Raptor không bao giờ được thiết kế để xuất khẩu. Nó có các công nghệ được phân loại mật và được sản xuất thông qua những phương pháp sản xuất tiên tiến nhất mà Mỹ không bao giờ muốn để lộ. Cho đến nay, Mỹ vẫn là nước dẫn đầu thế giới về công nghệ hàng không tàng hình. Trung Quốc và Nga luôn âm mưu đánh cắp công nghệ Mỹ để thúc đẩy công nghiệp hàng không tư nhân và quân sự và họ đã nhiều lần thành công mà đáng chú ý nhất là việc Trung Quốc dùng gián điệp mạng và nội gián để có được các bản thiết kế F-35, F-22 và C-130 vào năm 2016 – SandBoxx cho biết. Một vấn đề khác, xuất khẩu máy bay quân sự của Mỹ đã gây nguy hiểm cho chính Mỹ trong quá khứ nên giờ đây Mỹ rất thận trọng. Iran vẫn đang bay những chiếc F-14 Tomcat do Mỹ sản xuất mà Quốc vương bị lật đổ Shah đã mua trước cuộc Cách mạng Hồi giáo 1979; trong khi quốc gia Venezuela độc tài đang bảo vệ bầu trời của họ bằng những chiếc F-16 do Mỹ sản xuất mà họ mua vào thập niên 1980. Máy bay chiến đấu J-10 hiện đại của Trung Quốc chủ yếu dựa vào F-16 của Mỹ sau khi Mỹ xuất khẩu chúng cho Israel (khi chương trình máy bay chiến đấu Lavi bị giải thể, Israel đã bán những công nghệ đó cho Trung Quốc!).    

Christina zur Nedden (WELT) Nguyễn Xuân Hoài lược dịch   Một cuộc xâm lược Đài Loan của Trung Quốc dường như thực tế hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, theo một chuyên gia an ninh hàng đầu, có những rào cản gây khó ngay cả đối với Bắc Kinh. Trong một cuộc phỏng vấn, ông giải thích lý do tại sao điều quan trọng đối với các quốc gia là phải hỗ trợ Đài Loan, ngay cả như nước Đức. Vừa qua Đài Loan đã đặt các máy bay chiến đấu và hải quân của họ trong tình trạng báo động để đối phó với một hoạt động quân sự của Trung Quốc. Ngoài ra, các hệ thống tên lửa đã được kích hoạt sau khi Trung Quốc triển khai 34 máy bay quân sự và 9 tàu chiến ở gần đó. Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết các máy bay Trung Quốc đã bay qua vùng đệm không chính thức giữa hai nước hôm thứ ba. Trước đó không lâu, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã cảnh báo trong chuyến thăm Nhật Bản rằng sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc và sự hợp tác của nước này với Nga đặt ra mối đe dọa không chỉ đối với châu Á mà cả châu Âu. Trung Quốc coi Đài Loan được quản lý một cách dân chủ là một phần lãnh thổ quốc gia của mình và nhiều lần đe dọa sẽ chiếm lấy hòn đảo cộng hòa này bằng vũ lực. J. Michael Cole từng làm việc cho Cơ quan Tình báo Nội bộ Canada và đã sống ở Đài Loan 17 năm. Nhà phân tích này là Cố vấn cấp cao tại Viện Cộng hòa Quốc tế, có trụ sở tại Washington DC. Trong một cuộc phỏng vấn với WELT ở Đài Bắc, chuyên gia này giải thích mức độ nguy hiểm của một cuộc xâm lược - và tại sao phương Tây không được đứng ngoài cuộc xung đột này.   WELT: Thưa ông tình hình căng thẳng trong quan hệ Tung-Đài hiện như thế nào? J. Michael   Cole: Căng thẳng ở eo biển Đài Loan đang ở mức cao nhất trong thời gian dài. Giới lãnh đạo Trung Quốc khó chịu vì Đài Loan đang xây dựng thành công mối quan hệ với cộng đồng quốc tế và bất chấp sự thôn tính. Điều này xảy ra bất chấp những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm cô lập Đài Loan trên trường quốc tế. Kể từ năm 2016, Trung Quốc đã lôi kéo các đồng minh ngoại giao chính thức của Đài Loan và can thiệp khi nước này cố gắng ký kết các hiệp định thương mại tự do.   WELT: Khả năng xảy ra một cuộc tấn công hoặc xâm lược của Trung Quốc trong vài năm tới là bao nhiêu?   Cole: Tôi không nghĩ rằng chúng ta sẽ sớm chứng kiến một cuộc chiến tranh xâm lược của Trung Quốc. Các hành động khiêu khích trong vài tháng qua chủ yếu là chiến tranh tâm lý hoặc các hoạt động "vùng xám". Chúng là một nỗ lực của Trung Quốc nhằm buộc những người ủng hộ Đài Loan và các đối tác tiềm năng phải chọn Bắc Kinh. Đây là cách để cô lập Đài Loan. Nhưng kế hoạch không thành. Vì vậy, tôi muốn nói rằng mặc dù áp lực quân sự ngày càng tăng, Đài Loan có vị thế khá tốt trên trường quốc tế vì một số nước lớn hiểu rằng không để bị các hành động quân sự của Trung Quốc hù dọa.   WELT: Mặc dù vậy, chỉ có 13 quốc gia và Vatican vẫn tiếp tục công nhận Đài Loan là một quốc gia chính thức. Là sự hỗ trợ cho Đài Bắc chủ yếu mang tính biểu tượng?   Cole: Một trong những điều kiện của Bắc Kinh để duy trì hoặc thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức là rút Đài Loan ra khỏi tư cách một quốc gia có chủ quyền. Nếu được lựa chọn, tôi cá rằng đại đa số các quốc gia sẽ có quan hệ ngoại giao chính thức với cả hai. Nhưng Bắc Kinh không cho phép làm điều này vào lúc này. Do đó, hầu hết các quốc gia đều có các chi nhánh ở Đài Loan giống như một đại sứ quán. Khi đó chúng không được gọi là “thông điệp”, nhưng chúng thực hiện các chức năng tương tự. Sự can dự này với Đài Loan chắc chắn góp phần vào khả năng phục hồi và răn đe của Trung Quốc.   WELT: Bất chấp tất cả những mối liên hệ quốc tế này, liệu Đài Loan có thể tin tưởng vào sự hỗ trợ của Hoa Kỳ trong trường hợp bị Trung Quốc tấn công?   Cole: Mỹ có chiến lược “mơ hồ chiến lược” không đảm bảo hỗ trợ quân sự cho Đài Loan trong trường hợp bị tấn công. Nay, Tổng thống Biden được cho là đã ba lần đọc sai về chính sách chính thức của Hoa Kỳ trong năm qua khi ông nói rằng Hoa Kỳ sẽ viện trợ cho Đài Loan. Vẫn còn phải xem liệu đây có phải là một sự thay đổi trong chính sách chính thức hay không, nhưng tuyên bố của Biden rất có ý nghĩa. Quân đội Mỹ và Đài Loan đã có sự hợp tác chặt chẽ trong nhiều thập kỷ. Có khả năng Mỹ sẽ đóng một vai trò trong trường hợp khẩn cấp về quân sự, chủ yếu bằng cách góp phần răn đe. Nhưng ngày càng có nhiều quốc gia khác, chẳng hạn như Nhật Bản, Australia, Liên minh châu Âu và có thể cả Ấn Độ, đang suy nghĩ nghiêm túc về vai trò của họ nếu xung đột vũ trang nổ ra.   WELT: Liệu quân đội Đài Loan có cơ hội chống lại Trung Quốc nếu không có viện trợ từ bên ngoài?   Cole: Đài Loan đã chuẩn bị cho một cuộc tấn công trong nhiều thập kỷ và cũng có thể tấn công các mục tiêu ở Trung Quốc. Quân đội Trung Quốc vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức khi tiến hành chiến tranh trong môi trường công nghệ cao. Ngoài ra, rất khó để vượt qua 120 km mặt nước để chinh phục một hòn đảo. Nga dễ dàng vượt qua biên giới vào Ukraine hơn. Chiếm đóng Đài Loan không dễ dàng như người ta thường nghĩ.   WELT: Tại sao Đức và Châu Âu nên quan tâm đến cuộc xung đột giữa Trung Quốc và Đài Loan?   Cole: Một lý do là chất bán dẫn, nếu không có chất bán dẫn thì không thể sản xuất ô tô, máy tính xách tay hay điện thoại thông minh. Nhưng lý do chính nên là mọi quốc gia yêu chuộng tự do, mọi nền dân chủ, nên quan tâm đến số phận của các quốc gia tương tự vì họ đại diện cho một giải pháp thay thế cho các quốc gia độc tài như Trung Quốc. Đài Loan là một trong những thí nghiệm hiếm hoi và rất thành công trong đó dân chủ hóa và hiện đại hóa kinh tế song hành cùng nhau. Đó là tấm gương cho nhiều quốc gia khác. Nếu những ví dụ này bị xóa và các quốc gia độc tài lớn được khuyến khích nhắm mục tiêu vào các thử nghiệm thành công khác, thì ai sẽ là người tiếp theo? Đức, Liên minh châu Âu, Hoa Kỳ, Canada và Úc phải gửi tín hiệu rất rõ ràng tới Bắc Kinh rằng hành vi này là không thể chấp nhận được.   WELT: Chính phủ Đức sẽ công bố một "chiến lược Trung Quốc" mới trong năm nay, trong đó mô tả Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là một "đối thủ hệ thống".   Cole: Ngày càng có ít nền dân chủ trên khắp thế giới. Đức nói cạnh tranh hệ thống với Trung Quốc, Mỹ nói cạnh tranh ý thức hệ với nhau. Nhưng cuối cùng thì chúng ta đang nói về hai quốc gia tương thích ở một số lĩnh vực nhất định nhưng lại rất không tương thích ở những lĩnh vực khác. Đài Loan thuộc nhóm tự do rất phương Tây.   WELT: Người Đài Loan đã sống chung với mối đe dọa đối với Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Điều đó có làm họ mệt mỏi hay mối đe dọa chiến tranh là một vấn đề lớn trong nước?   Cole: Người Đài Loan rất có ý thức về chính trị. Họ nhận thức được rằng Trung Quốc là mối đe dọa đối với tự do và lối sống của họ. Nhưng họ có bị ám ảnh bởi chủ đề này không? KHÔNG. Bạn có sợ không? Bạn đang hoảng loạn? Tuyệt đối không. Người Đài Loan khá thực dụng. Đồng thời, tôi muốn nói rằng thực tế là Trung Quốc đã đe dọa họ trong nhiều thập kỷ nhưng chưa bao giờ tấn công khiến một số người kết luận rằng động lực này sẽ tiếp tục kéo dài. Nhưng kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine, nhiều người đã nghĩ khác. Kể từ đó, người Đài Loan đã biết người ta không thể giả định mãi rằng các nhà lãnh đạo như Tập Cận Bình sẽ hành động hợp lý, như chúng ta hiểu về họ. Người Đài Loan phải chuẩn bị cho bất cứ điều gì./.  

NGO & các nhà hoạt động | Nhân dịp sinh nhật lần thứ 19 của Facebook, hơn 60 tổ chức phi chính phủ về nhân quyền và các Facebooker có nhiều ảnh hưởng của Việt Nam đã kêu gọi ông Mark Zuckerberg “unfriend” các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam. Bức thư ngỏ kêu gọi Meta xóa hàng triệu tài khoản Facebook giả mạo ở Việt Nam, đóng các mạng lưới tham gia phối hợp báo cáo hàng loạt và cung cấp một phương thức để các nhà hoạt động, nhà báo và những người dùng Việt Nam khiếu nại việc gỡ bỏ nội dung. *** Thư ngỏ kêu gọi Facebook xóa bỏ các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam Mark Zuckerberg Meta Platforms Inc 1 Hacker Way Menlo Park, CA 94025 Ngày 1 tháng 2 năm 2023 Kính gửi ông Mark Zuckerberg, Ngày 4 tháng 2 đánh dấu gần hai thập niên kể từ khi Facebook được thành lập vào năm 2004. Vào sinh nhật lần thứ 19 này, chúng tôi kêu gọi ông giữ lời cam kết mà ông đã đưa ra: đó là giúp cho mọi người khả năng xây dựng cộng đồng và mang thế giới lại gần nhau hơn. Facebook đã cách mạng hóa cách thức con người tiếp nhận, tạo và chia sẻ thông tin. Nhưng Facebook cũng trở thành một công cụ để ngăn chặn quyền tự do ngôn luận vì các thế lực chính trị đã thao túng nền tảng này để hạn chế đối kháng và quấy nhiễu giới đối lập. Việt Nam là một ví dụ điển hình: Các mạng lưới tinh vi gồm các tài khoản Facebook ảo đồng loạt báo cáo tài khoản của các nhà hoạt động, khiến nội dung của họ bị gỡ xuống và sử dụng các lập trình tự động – bot để phổ biến hàng loạt các thông tin sai lệch. Vào tháng 7 và tháng 12 năm 2021, Reuters đưa tin rằng Facebook đã xóa các mạng lưới tài khoản tấn công các nhà hoạt động Việt Nam chỉ trích chính phủ nước này. Một trong các nhóm này có tên là “E47”, bao gồm các thành viên quân đội và phi quân sự đã phối hợp nhiều cách để báo cáo hàng loạt và spam các tài khoản bị nhắm mục tiêu. Nhóm này có liên hệ với Lực lượng 47, đơn vị không gian mạng của quân đội Việt Nam chịu trách nhiệm tuyên truyền tư tưởng đảng CSVN trên không gian mạng từ năm 2016. Mặc dù Facebook đã xóa bỏ nhóm E47, Reuters vẫn tìm thấy hàng chục tài khoản kết nối với các nhóm được xác nhận là của Lực lượng 47. Thêm nữa, các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn. Vào tháng 10 năm 2022, hàng chục nhà hoạt động và các trang Facebook nổi bật đã bị các bot gửi hàng loạt các bình luận rác trong nhiều tuần liên tiếp. Do thuật toán của Facebook ưu tiên đề xuất các bài đăng nhận được nhiều bình luận, nên chiến thuật gửi hàng loạt bình luận rác giúp cho nội dung của các cuộc tấn công này lan rộng hơn, đưa thông tin sai lệch và tác hại các tương tác trên mạng xã hội. Sự tồn tại của các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam cho thấy vấn nạn tài khoản ảo – một vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà đầu tư, nhà quảng cáo và những nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền. Các tài liệu nội bộ của Facebook do người tố giác Frances Haugen công bố đề cập đến sự tồn tại của 15 triệu tài khoản giả ở Việt Nam. Số lượng tài khoản giả to lớn này khiến cho con số thống kê 70 triệu người dùng Facebook tại Việt Nam không chính xác và dễ dàng gây thiệt hại cho các tài khoản thật thông qua chiêu thức báo cáo hàng loạt. Hơn nữa, việc sử dụng ‘trang trại nhấp chuột’ để gia tăng khối lượng người theo dõi cho các trang và nhóm trên Facebook tạo ra các tương tác giả mạo. Chiêu thức này được thực hiện bằng cách mướn người bấm vào các đường dẫn để gia tăng mức độ lan tỏa của bài đăng hoặc liên tục đăng nội dung gây hiểu lầm và phóng đại để thu hút người dùng. Việt Nam đã trở thành trung tâm của ngành công nghiệp tạo tài khoản giả đang bùng nổ với quy mô mở rộng nhờ kỹ thuật tự động hóa các thao tác hàng loạt. Năm ngoái, qua trường hợp của phong trào Querdenken ở Đức, Facebook đã cho biết những người dùng thật có thể hợp tác với nhau gây hại xã hội. Dưới chính sách ngăn chặn “hành động phối hợp gây hại xã hội” Facebook đã xóa các tài khoản, các trang, các nhóm liên quan đến phong trào này. Trong năm tới, chúng tôi kêu gọi ông giải quyết triệt để “hành động phối hợp gây hại xã hội” đang diễn ra trên Facebook, đặc biệt là ở Việt Nam. Cụ thể, chúng tôi đề nghị ông nên: 1) Xóa hàng triệu tài khoản Facebook giả được báo cáo ở Việt Nam và xem xét thay đổi chính sách để ngăn chặn hành vi “câu click” trắng trợn. 2) Đóng các mạng lưới tham gia vào hoạt động phối hợp báo cáo hàng loạt và các hành vi gây tác hại xã hội khác. 3) Cung cấp một phương thức để các nhà hoạt động, các nhà báo và những người dùng Việt Nam có thể khiếu nại việc gỡ bỏ nội dung và làm việc trực tiếp với nhân viên Facebook khi bị nhắm mục tiêu bởi các chiến dịch phối hợp hành động gây hại xã hội. Trong lúc phát triển thế giới ảo metaverse cho tương lai, chúng tôi hy vọng ông sẽ cam kết bảo đảm các tương tác an toàn và xác thực trên nền tảng của mình ngay hôm nay. Trân trọng, Brotherhood for Democracy (Hội Anh Em Dân Chủ) | fb.com/hoianhemdanchu Cambodian Journalists Alliance Association | fb.com/CambodianJournalistsAlliance Catholic Youth (Thanh Niên Công Giáo) | fb.com/thanhnienconggiao Destination Justice | fb.com/DestinationJustice Free Journalists Club of Vietnam (Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do) | fb.com/caulacbonhabaotudo Horizontal #MilkTeaAlliance Calendar Team #MilkTeaAlliance Friends of Myanmar Myanmar Internet Project New Horizon Media (Chân Trời Mới Media) | fb.com/chantroimoimedia PEN America | fb.com/PENamerica Reporters Without Borders | fb.com/Reporterssansfrontieres Safeguard Defenders Saigon Broadcasting Television Network | fb.com/SBTNOfficial V5TV Tin Tức Úc Việt | fb.com/profile.php?id=100063708034647 Viet Tan | fb.com/viettan Các nhà hoạt động & các dân báo, bloggers: Anh Chi | fb.com/profile.php?id=100026717114516 Bui Hue | fb.com/jerry.bui.79069 Philip Bui | fb.com/bui.v.phu Son Bui | fb.com/TheSonBui Dao Ba Ke | fb.com/profile.php?id=100004537337205 Dang Huu Nam | fb.com/lm.anton.danghuunam Dang Thi Hue | fb.com/danghuevt Doan Thi Thuy Duong | fb.com/profile.php?id=100004905254586 Do Le Na  | fb.com/huong.tudinh.967 Do Thi Thu | fb.com/profile.php?id=100008236984260 Suzie Dong Xuyen | fb.com/profile.php?id=100011455206810 Ho Duc Hoa | fb.com/profile.php?id=100081058157991 Hoang Tu Duy | fb.com/hoangtuduy71 Huynh Ngoc Chenh | fb.com/ho.lytien.1 Huynh Van Ba | fb.com/profile.php?id=100003673032911 Paulus Le Son | fb.com/son.vanle85 Le Thanh Tung | fb.com/anthonylethanhtung Le Thi Thap  | fb.com/comuoi.hole.78 Manh Kim | fb.com/nguyen.manhkim Nguyen Dinh Ha | fb.com/senator.nguyen JB Nguyen Huu Vinh | fb.com/jbnguyenhuuvinh Nguyen Manh Hung | fb.com/tamlinh.tran.188 Nguyen Thi Anh Tuyet | fb.com/tuyet.ohlala Nguyen Thi Chau | fb.com/chau.nguyenthi.7771 Nguyen Thi Kim Chi | fb.com/chi.k.nguyen.94 Nguyen Thi Hue | fb.com/nguyen.hue.1610 Trang Nguyen | fb.com/tienlen.01.02.1990 Nguyen Van Hai | fb.com/dieucayclbnbtdvietnam Nguyen Van Khanh | fb.com/profile.php?id=100001766666529 Dominic Pham | fb.com/dominic.pham.12 Moc Lan Pham | fb.com/lanpt.aus Pham Minh Hoang | fb.com/phamminh.hoang.351 Than Pham | fb.com/maclam.pham Pham Thanh Tam | fb.com/profile.php?id=100086496352356 Phong Van Phan | fb.com/luongdan.ly Michel Tran Duc | fb.com/michel.tranduc Tran Thi Thu Thuy | fb.com/tranthithuthuy83 Tran Minh Nhat | fb.com/minhnhat.paultran Trinh Thi Nhung | fb.com/medadanntoc.duma Trinh Thi Thao | fb.com/trinhthithao86 Truc Ho | fb.com/nhacsitrucho Benny Truong | fb.com/profile.php?id=100005569474118 Tuan Khanh | fb.com/khanhtuanng Tuong Thang | fb.com/tuong.thang Elodie Vialle | fb.com/elodie.vialle Vo Hong Ly | fb.com/hongly.vo.5059 Vo An Don | fb.com/bauquay Vu Duc Khanh | fb.com/freedom.king.902266 Vu Thach | fb.com/thach.vu.980 — Tham khảo: 1. James Pearson, “How Vietnam’s ‘influencer’ army wages information warfare on Facebook,” Reuters, July 8, 2021, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/how-vietnams-influencer-army-wages-information-warfare-facebook-2021-07-09; James Pearson, “Facebook says it removes accounts which targeted Vietnamese activists,” Reuters, December 1, 2021, ​​https://www.reuters.com/technology/facebook-says-it-removes-accounts-which-targeted-vietnamese-activists-2021-12-01 2. “Harmful network targets Vietnamese civil society: Facebook must take action,” Viet Tan, October 28, 2022, https://viettan.org/en/harmful-network-targets-vietnamese-civil-society-facebook-must-take-action 3. Elizabeth Dwoskin, Tory Newmyer, and Shibani Mahtani, “The case against Mark Zuckerberg: Insiders say Facebook’s CEO chose growth over safety,” Washington Post, October 25, 2021, https://www.washingtonpost.com/technology/2021/10/25/mark-zuckerberg-facebook-whistleblower 4. Dai Do, Duyen Bui, Michel Tran Duc, “#StopVNtrolls: Combatting Force 47 and Cyber Censorship,” Viet Tan, February 2023, https://viettan.org/en/stopvntrolls 5. Elise Thomas, “Case Study 1: Farming Facebook,” ISD, Conspiracy Clickbait series, January 19, 2022, https://www.isdglobal.org/wp-content/uploads/2022/01/Conspiracy-Clickbait-Study-1.pdf 6. Nathaniel Gleicher, “Removing New Types of Harmful Networks,” Meta, September 16, 2021, https://about.fb.com/news/2021/09/removing-new-types-of-harmful-networks

Von Tobias Käufer (WELT) Nguyễn Xuân Hoài lược dịch   Lithium là nguyên liệu không thể thiếu đối với đi lại bằng động cơ điện. Trữ lượng lớn nhất nằm ở Mỹ Latinh. Trung Quốc đã sớm nhận ra điều này và từ lâu đã đảm bảo quyền tiếp cận ở khu vực này. Thủ tướng Đức Olaf Scholz hiện đang đi đến “tam giác lithium”. Nhưng sự thiếu hụt khó có thể bù đắp. Bộ trưởng Năng lượng Bolivia Franklin Molina tự tin nói trên cổng thông tin địa phương "Correa del Sur": "Đây là tín hiệu khởi đầu cho việc xây dựng hai nhà máy lithium cacbonat". Ông ta đề cập đến hợp đồng với tập đoàn CBC của Trung Quốc, đối tác quốc tế đầu tiên khai thác lithium ở các hồ muối Uyuni và Coipasa. Đây được coi là những „khoản để dành“ lớn nhất thế giới. Nhìn chung, người ta nói về khối lượng đầu tư một tỷ đô la. Lithium là nguyên liệu không thể thiếu để sản xuất pin cho ô tô điện và điện thoại thông minh. Và trong cuộc đua toàn cầu để tiếp cận cácvùng có trữ lượng lớn Trung Quốc đã thực hiện một chiến lược khôn ngoan rất thành công. Bất cứ nơi nào có trữ lượng lithium đáng kể trên hành tinh này, Bắc Kinh đều đóng vai trò hàng đầu. Đức, với tư cách là một trong những quốc gia sản xuất ô tô quan trọng nhất trên toàn thế giới, đã bị tụt hậu trong cuộc chạy đua giành nguyên liệu do thiếu quan tâm và thiếu tầm nhìn. Theo một nghiên cứu gần đây của "Ngân hàng Hoa Kỳ" lithium vẫn là tâm điểm của nhu cầu toàn cầu. Theo đó : “Khi các nhà sản xuất ô tô tung nhiều xe điện ra thị trường hơn, thì pin lithium-ion sẽ ngày càng quan trọng hơn trong tương lai”. Trong bối cảnh đó, việc cung cấp lithium sẽ vẫn rất quan trọng cho đến năm 2050. Khi bắt đầu sản xuất lithium ở Bolivia, Đức vẫn đang ở vị trí dẫn đầu cho đến vài năm trước. Bộ trưởng kinh tế lúc bấy giờ, Peter Altmaier, đã thành lập một liên doanh Đức-Bolivia cùng với Baden-Württemberg. Berlin thiếu chiến lược Nam Mỹ Nhưng sau đó tình hình Bolivia bất ổn về chính trị, biểu tình phản đối chính phủ liên tiếp nổ ra. Tổng thống khi đó là Evo Morales đã bỏ trốn. Sự kết hợp giữa bất ổn địa phương và sự chậm chạp của Đức đã làm cho cánh cửa cơ hội tiếp cận Lithium bị khép lại. Chính phủ mới của Bolivia đã tìm các đối tác mới. Kết quả là Bắc Kinh đã giành được quyền khai thác lithium ở nước này. Trong chuyến đi đầu tiên tới Nam Mỹ với tư cách là thủ tướng, ông Olaf Scholz tới các nước giầu lithium khác ở Nam Mỹ là Chile và Argentina. Ông thủ tướng phải đánh trống, gõ mõ quảng cáo cho ngành công nghiệp Đức. Cho đến nay Đức chưa tạo được bước đột phá lớn có ý nghĩa quyết định. Trong những năm gần đây, Berlin đã thiếu một chiến lược Nam Mỹ hấp dẫn, tuy nhiên, do tình hình thị trường thế giới đã thay đổi địa chính trị sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga nay Đức phải xem xét lại hoàn toàn chiến lược Nam Mỹ của mình. Lithium đóng vai trò trung tâm trong việc này. Cho đến nay người ta biết trong tam giác tam giác lithium Bolivia chiếm (23,7%), Argentina (21,5%) và Chile (11,1%). Bất ổn chính trị ở Bolivia liên tục trì hoãn việc bắt đầu sản xuất, thì Argentina và Chile đã tiến xa hơn nhiều. Hiện tại không có một công ty châu Âu nào trong số mười nhà sản xuất lithium quan trọng nhất trên thế giới, trong đó có ba tập đoàn Trung Quốc, ba Mỹ, ba Úc và một tập đoàn Chile đang hoạt động tại khu tam giác này. Trong khi các nhà lãnh đạo Đức gần như phớt lờ khu vực Mỹ Latinh giàu tài nguyên trong nhiều năm qua thì Trung Quốc lại lao vào „càn quét“ tài nguyên ở khu vực này. Năm ngoái, tập đoàn Ganfeng Lithium của Trung Quốc đã mua lại công ty Lithea của Argentina, công ty sở hữu quyền đối với hai hồ muối lithium ở Argentina, với giá 962 triệu USD. Ba tháng trước, tập đoàn Trung Quốc Tibet Summit Resources đã tiết lộ sẽ đầu tư hai tỷ euro vào hai dự án thăm dò lithium ở Argentina. Tại Chile, Trung Quốc đã nắm giữ 24% cổ phần của SQM, nhà sản xuất lithium lớn thứ hai thế giới tính theo vốn hóa thị trường. Tập đoàn khai thác BYD của Trung Quốc đã được trao hợp đồng khai thác 80.000 tấn lithium trên lãnh thổ Chile vào năm 2022. Việc người Trung Quốc thành công ngay trước mũi nước Mỹ đã khiến Quốc hội Mỹ phải xem xét kỹ hơn chiến lược lithium của Trung Quốc. Các đại biểu cũng được biết rằng Ganfeng Lithium chỉ mới hoàn tất việc tiếp quản công ty Bacanora Lithium của Anh vào tháng 8 năm 2022 với giá khoảng 253 triệu đô la, hiện đang xây dựng mỏ lithium lớn nhất thế giới (8,8 triệu tấn) ở Sa mạc Sonoran của Mexico. Sự hợp tác của Trung Quốc cũng đang phát triển với Australia, nhà sản xuất lithium lớn nhất thế giới. Ở Đức, chính phủ liên bang đang chịu nhiều áp lực đối với giải pháp lithium. Sau khi bỏ lỡ nhiều cơ hội ký hợp đồng dài hạn ở Nam Mỹ, các chuyên gia Đức chỉ ra các tiềm năng của chính nước Đức. Hiện tại theo kịch bản lạc quan nhất, Đức có thể đáp ứng từ 5 đến 19% nhu cầu lithium cacbonat hàng năm cho việc sản xuất pin"./.  

RFA Hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy một cơ sở phòng không của Trung Quốc được đặt tại quần đảo Hoàng Sa. Các nhà phân tích nhận định rằng điều này cho thấy Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã có tên lửa đất đối không sẵn sàng đặt ở mức cố định tại cả hai quần đảo đang tranh chấp với các nước láng giềng ngoài Biển Đông. Quần đảo Hoàng Sa hiện do Trung Quốc chiếm giữ và quản lý là đối tượng tranh chấp giữa Việt Nam, Trung Quốc và Đài Loan. Trung Quốc chiếm được toàn bộ quần đảo này từ Việt Nam sau một cuộc hải chiến hồi năm 1974. Trường Sa là quần đảo đang tranh chấp giữa Trung Quốc với các nước gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan. Một hình ảnh vệ tinh mới được đăng trên Twitter hồi tuần này cho thấy dường như một tiểu đoàn tên lửa mới xây đã hoàn thành trên đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa. Hình ảnh thuộc Maxar Technologies được cho là chụp vào tháng 4 năm ngoái cho thấy có bốn toà nhà với mái có thể tháo rời tại Phú Lâm, đảo lớn nhất tại Hoàng Sa. Một trong số các toà nhà này có mái mở bán phần cho thấy các giàn phóng tên lửa đất đối không (SAM) ở bên trong. ImageSat International - một công ty về thông tin tình báo không gian - đã phát hiện lần đầu sự xuất hiện của các giàn phóng tên lửa HQ-9 SAM trên đảo Phú Lâm hồi năm 2016. Hình ảnh vệ tinh mới mà RFA chưa thể xác định một cách độc lập cho thấy quân đội Trung Quốc đã hoàn tất việc xây dựng một cơ sở phòng không giống như những cơ sở đã được nước này xây dựng trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã hoàn toàn quân sự hoá trước đó. Các cấu trúc tương tự với mái được tháo rời cũng được phát hiện ở Đá Subi, Vành Khăn, Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa, theo chuyên gia Tom Shugart thuộc Trung Tâm An ninh Mỹ mới viết trên Twitter. Các cơ sở cố định này có thể được dùng để chứa các tên lửa tầm xa giúp Trung Quốc mở rộng tầm với của mình tới các vùng đang tranh chấp.

EuroNews   Hôm thứ Tư, 25.1.2023, Chính phủ Đức quyết định sẽ chuyễn giao cho Ukraine 14 xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 trong cuộc chiến chống lại quân Nga xâm lược. Và chính phủ Đức cũng đồng ý cho phép các quốc gia khác tại châu Âu cung cấp xe tăng Leopard 2 đang sở hữu cho mục đích này. Với bước này, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã chấm dứt thế bế tắc kéo dài một tuần khiến ngay cả những đồng minh thân cận nhất cũng phải mất kiên nhẫn. Nga phản ứng ngay lập tức. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ trích kế hoạch cung cấp xe tăng cho Ukraine là vô ích về mặt quân sự nhưng cực kỳ nguy hiểm về mặt chính trị. Peskov nói: "Điều quan trọng là đây rõ ràng là một sự đánh giá quá cao về tiềm năng mà việc cung cấp xe tăng sẽ bổ sung cho các lực lượng vũ trang của Ukraine. Đó là một sai lầm khác, một sai lầm khá sâu sắc. Chúng tôi đã nhắc lại rằng những chiếc xe tăng này giống như những người khác sẽ bị thiêu rụi."   Trong số 14 quốc gia châu Âu có xe tăng Leopard, ngoài Ba Lan, Phần Lan và Hà Lan cũng đã làm rõ việc sẵn sàng cung cấp xe tăng chiến đấu chủ lực. Tuy nhiên, Cộng hòa Séc hôm thứ Ba tuyên bố rằng họ không muốn từ bỏ xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 để ủng hộ Ukraine. Thủ tướng Séc Petr Fiala cho biết: “Bây giờ không thể gửi Leopards vì chúng tôi cần những chiếc xe tăng này để đảm bảo an ninh của chúng tôi”.   Ngoài ra, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Hoa Kỳ cũng chuẩn bị gửi xe tăng Abrams M1 đến Ukraine, điều mà Scholz đã đưa như một điều kiện để nhượng bộ. Ông Scholz cũng đã nhấn mạnh vào thứ Tư tuần này rằng Đức đang hành động theo cách phối hợp chặt chẽ trên phạm vi quốc tế./. Lược dịch  

Prof. Dr. Dr. Alexander Görlach (FOCUS)   Tập Cận Bình theo dõi xít sao quá trình xâm lược Ukraine của Putin. Ông ta đã chuẩn bị sẵn sàng. Trong trường hợp tấn công Đài Loan, không giống như Nga, Tập sẽ không để thiếu đạn dược và máy bay không người lái.   Các chiến lược gia, quan chức quân sự và giới chính trị gia trên khắp thế giới đều bận tâm với câu hỏi liệu cuộc tấn công của Bắc Kinh vào Cộng hòa Đài Loan có tương tự như cuộc tấn công của Putin vào Ukraine hay không ? Quân đội Trung Quốc có được chuẩn bị tốt hơn quân đội Nga hay không? Trong trường hợp bị tấn công, liệu Đài Loan có thể tự vệ tốt như lực lượng vũ trang Ukraine đang làm hiện nay hay không? Liệu nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, không như nhà độc tài Putin, có thể thành công trong một "cuộc chiến tranh chớp nhoáng"?   Để có thể trả lời những câu hỏi này, việc nhớ lại diễn biến trong tháng 2 năm 2022 là hữu ích. Cuộc tấn công của Putin hoàn toàn không bất ngờ mà đã được chuẩn bị từ nhiều tuần trước đó. Thế giới theo dõi quân đội Nga dàn trận sát biên giới Ukraine, nghe những lời hoa mỹ của Điện Kremlin chống lại quốc gia láng giềng ngày càng gia tăng. Hồi đó, ở các thủ đô của thế giới tự do, người ta tin rằng Putin chỉ hù dọa, coi đây là một trò bịp, người ta đã tin Putin sẽ không tiến hành một cuộc tấn công thực sự. Đánh giá sai lầm này sẽ không được lặp lại trong trường hợp của Đài Loan.   Ở Bắc Kinh người ta biết vì sao Putin cho đến nay không giành được chiến thắng   Nếu Bắc Kinh thực sự nghiêm túc đe dọa chiến tranh, điều đó có nghĩa là họ phải chuẩn bị từ nhiều tuần trước đó và chắc chắn không thể che dấu hành động chuẩn bị này với các nước bên ngoài Trung Quốc. Bắc Kinh sẽ chuyển nền kinh tế thời bình sang kinh tế thời chiến. Sự chuyển động của quân đội sẽ bị phát hiện qua vệ tinh. Cuộc tấn công chắc chắn sẽ không diễn ra một cách bất ngờ.   Tập Cận Bình, tổng tư lệnh quân đội (quân đội Trung Quốc chịu sự chỉ huy của Đảng Cộng sản chứ không phải nhà nước), theo dõi chặt chẽ tiến trình của cuộc xâm lược Ukraine. Hồi tháng 9, đồng minh của Tập là Putin đã phải giải trình về "những câu hỏi và mối quan tâm" của Tập về sự thất bại của cuộc xâm lược Ukraine. Bắc Kinh đã ném tất cả lên bàn cân và ủng hộ mọi hành động chiến tranh của Putin. Putin mà không giành được chiến thắng thì sẽ là một sự nhục mạ cả với Tập Cận Bình.   Bắc Kinh biết tại sao cho đến nay Putin vẫn không thể giành được thắng lợi trong cuộc chiến tranh này, đó là tinh thần sẵn sàng chiến đấu của quân và dân Ukraine, cũng như sự thống nhất của thế giới tự do, quyết đánh bại sự xâm lược của Điện Kremlin.   Tập Cận Bình sẽ không bị cạn nguồn đạn dược hoặc máy bay không người lái một khi tấn công Đài Loan   Do đó, trong 11 tháng qua Tập đã rất bận rộn gặp gỡ, bàn bạc với các nhà đồng độc tài ở Teheran và Bình Nhưỡng. Trục ác quỷ từ Moscow, qua Bắc Kinh, Bắc Triều Tiên đến Iran được củng cố, chúng trao đổi vũ khí với nhau. Bắc Kinh đang giăng bẫy để lôi kéo các chế độ chuyên chế khác như Ả Rập Saudi để thâu tóm các nước này theo mình, cho họ cơ hội, vào thời điểm quan trọng, từ bỏ liên minh với Washington và ủng hộ Trung Quốc. Nếu tấn công xâm lược Đài Loan Tập sẽ không bị thiếu đạn dược và máy bay không người lái.   Cạnh đó Bắc Kinh đang có những nỗ lực to lớn để chống lại các biện pháp trừng phạt có thể xảy ra một khi Đài Loan bị tấn công. Trung Quốc sẽ vận động Ả Rập Saudi thực hiện các hợp đồng tiêu thụ dầu mỏ bằng đồng tiền của Trung Quốc thay vì đô la Mỹ. Ngay cả ở Bắc Kinh, không ai tin rằng nền kinh tế Trung Quốc sẽ không bị tác động bởi các biện pháp trừng phạt vì nền kinh tế vốn dĩ đã phải đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng do đường lối, chính sách mang nặng ý thức hệ của Tập gây ra.   Trung Quốc sẽ chuẩn bị tốt hơn cho cuộc chiến tranh xâm lược của mình so với Putin   Nếu lĩnh vực bất động sản, chiếm khoảng 20% năng lực kinh tế của Trung Quốc, thực sự bị sụp đổ, tăng trưởng kinh tế tiếp tục trì trệ và nhiều khoản cho vay của Bắc Kinh phục vụ một phần sáng kiến Con đường Tơ lụa Mới thành những khoản nợ xấu thì các đòn trừng phạt của thế giới tự do sẽ là những đòn chí tử đối với Trung Quốc. Tập Cận Bình hiển nhiên có sự chuẩn bị trước.   Chắc chắn Trung Quốc sẽ chuẩn bị tốt hơn cho cuộc chiến tranh xâm lược của mình so với Putin. Nhưng cuối cùng thì sự thắng bại của một cuộc chiến tranh sẽ được quyết định trên chiến trường. Và trên thực tế, hai cuộc chiến tranh này khác nhau về cơ bản.   Ukraine là quốc gia rộng lớn nhất ở châu Âu trong khi Đài Loan chỉ là một hòn đảo nhỏ. Đổ bộ lên bờ không phải là một thế mạnh đối với hải quân Trung Quốc và có thể cuộc xâm lược đã kết thúc trước khi nó bắt đầu. Đó sẽ là sự sụp đổ của Armada trong thế kỷ 2. Nhưng Bắc Kinh có thể dễ dàng phong tỏa, cô lập hòn đảo này với phần còn lại của thế giới. Việc phong tỏa Đài Loan vào mùa hè năm 2022, sau khi chính trị gia Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm Đài Bắc, đã báo trước điều này.   Từ tháng 2 năm 2022 giới lãnh đạo chính trị, quân và dân Ukraine, cũng như giới lãnh đạo của thế giới tự do về nhiều mặt đã hơn hẳn Moscow. Tuy nhiên, không ai được phép lơ là, chểnh mảng trên vòng nguyệt quế này. Để Đài Loan tiếp tục là một quốc gia tự do thì tất cả những người có thể sẽ tham gia vào cuộc chiến tranh này phải làm tất cả để ngay từ đầu luôn đi trước Bắc Kinh một bước./. Nguyễn Xuân Hoài lược dịch  

Xe tăng K-9 Thunder của Hàn Quốc trong cuộc tập trận tại Seungjin- Pocheon. Ảnh ngày 23/12/2010. REUTERS/Park Ji-Ho/Yonhap Thanh Hà - RFI 17 tỷ đô la hợp đồng: 2022 là một năm các tập đoàn sản xuất vũ khí và trang thiết bị quân sự Hàn Quốc bội thu. Bí quyết nào cho phép Seoul khẳng định giấc mơ trở thành một cường quốc thế giới về công nghệ quốc phòng đang trong tầm tay? Các loại vũ khí hiện đại nhất của Hàn Quốc sẽ mang lại những hệ quả nào đối với an ninh khu vực?  RFI tiếng Việt mời Antoine Bondaz, chuyên gia về Đông Bắc Á thuộc Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược Pháp - FRS trả lời các câu hỏi trên và phân tích về chiến lược công nghiệp của Seoul trong lĩnh vực quốc phòng : những yếu tố nào cho phép Hàn Quốc trong 20 năm trở thành một trong 10 nhà cung cấp vũ khí hàng đầu thế giới ?  Chất lượng cao, giá cả phải chăng và khả năng cung ứng nhanh Tháng 7 rồi tháng 9/2022, Seoul liên tiếp thông báo những «hợp đồng thế kỷ» ký kết với Vacxava. Ba Lan mua vào hệ thống pháo tự hành K-9 Thunder - Thần Sấm, nòng súng 155 ly, 180 xe tăng K2PL Black Penther - Báo Đen, chiến đấu cơ FA-50 để thay thế đội ngũ máy bay tiêm kích MiG-29 và may bay tấn công Su-22 cả hai cùng do Liên Xô chế tạo. Tổng trị giá hợp đồng mua bán vũ khí và trang thiết bị quân sự với Hàn Quốc lên tới 15 tỷ đô la. Ngoài Ba Lan, từ Rumani đến Ai Cập, từ các nước trong vùng Baltic đến Ả Rập Xê Út đã thuộc lòng tên tuổi các tập đoàn Hàn Quốc như Hyundai Rotem, Samung, Daewo và nhất là Hanwha. Slovakia, Na Uy, Estonia thúc đẩy đàm phán với Hàn Quốc trong lĩnh vực «nhạy cảm» này.   Sau khi Vacxava và Seoul chính thức thông báo hợp đồng trang bị 48 chiến đấu cơ FA-50 và lô hàng đầu tiên được giao cho Ba Lan ngay trong nửa đầu năm 2023, Malaysia vội vã liên lạc với đại tập đoàn KAI và cũng có kế hoạch trang bị loại chiến đấu cơ hiện đại này cho Không Quân. Antoine Bondaz, trong cuộc phỏng vấn dành cho RFI Việt Ngữ, nhắc lại  một số chìa khóa cho phép nền công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc «cất cánh rất mạnh» trong một vài thập niên để giờ đây thu về những hợp đồng hàng tỷ, hàng chục tỷ đô la như trong trường hợp với Ba Lan hồi mùa hè vừa qua : Antoine Bondaz: «Các thương vụ đó đã có thể thực hiện nhờ Hàn Quốc có nền tảng công nghiệp và kỹ thuật rất vững vàng về mặt cộng nghệ quốc phòng. Trong thời gian từ 20 đến 30 năm, Hàn Quốc đã nhanh chóng trở thành một nhà cung cấp cho thế giới và là một đối tác đáng tin cậy. Công nghệ quốc phòng của Hàn Quốc rất hiệu quả và hiện đại. Ban đầu là để phục vụ nhu cầu của quân đội quốc gia và từng bước Seoul xuất khẩu trang thiết bị quân sự, vũ khí cho một số các nước khác. Đấy có thể là một thành viên trong NATO, một đồng minh của Mỹ như là Úc chẳng hạn hay đơn giản là một quốc gia đang phát triển như trong trường hợp của Indonesia». Nhà máy của tập đoàn Hanwha tại tỉnh Changwon chỉ cần từ ba đến năm ngày là có thể sản xuất xong một khẩu pháo tự hành K-9 và nhịp độ này chỉ bằng «một phần năm so với các hãng của Đức». Điều đó giải thích vì sao Ba Lan đã chọn giải pháp Hàn Quốc thay vì hướng về hai đối tác truyền thống là Mỹ hoặc Đức. Antoine Bondaz giải thích rõ hơn: Các nhà sản xuất Hàn Quốc xuất khẩu những sản phẩm đã có sẵn và thậm chí là đang được tích trữ trong kho để sẵn sàng đối phó trong trường hợp bị tấn công. Đây là bí quyết thứ nhì cho phép tổng thống Yoon Seok Yeol khẳng định tham vọng đưa Hàn Quốc «trở thành nền công nghiệp quốc phòng thứ tư toàn cầu» trước khi mãn nhiệm kỳ. Antoine Bondaz: «Hàn Quốc có khả năng trong vỏn vẹn vài tháng hay một hai năm, giao hàng với một khối lượng lớn về đạn pháo… Một quốc gia như Đức chẳng hạn không thể làm được việc này. Để sản xuất nhiều và xuất khẩu nhanh nhất cho khác hàng, Đức chịu thua. Thực ra, Hàn Quốc giao hàng cho Ba Lan theo hai giai đoạn. Đầu tiên, Seoul cung cấp cho Vacxava những công cụ đang được chính quân đội Hàn Quốc sử dụng. Đó là những mặt hàng đã có sẵn hay rất dể để sản xuất và sản xuất nhiều, bởi đã được phát triển từ lâu nay nhằm phục vụ trong quân đội Hàn Quốc. Ở giai đoạn hai, các đại tập đoàn Hàn Quốc tiếp tục theo sát để đáp ứng nhu cầu mà bên quân đội Ba Lan đòi hỏi. Điểm mạnh không thể chối cãi của Hàn Quốc là khả năng đáp ứng rất nhanh». Ngày 06/12/2022 tổng thống Ba Lan Andreij Duda dưới trời mưa tầm tã, đã đích thân ra tận bến cảng Gdynia miền bắc Ba Lan hướng ra biển Baltic, để nhận lô hàng đầu tiên nhà sản xuất Hanwha của Hàn Quốc gửi đến. Lô đầu tiên đó gồm chiến xa K2PL và pháo tự hành K-9. Lãnh đạo Ba Lan nhấn mạnh: «Giao hàng nhanh mang ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh cảnh chiến tranh Ukraina hiện nay». Nhiều nước tại châu Âu cần nhanh chóng tăng cường khả năng phòng vệ đồng thời «lắp đầy lại » kho trang thiết bị quân sự đã vơi hẳn sau nhiều đợt cung cấp cho Ukraina từ đầu 2022 tới nay. Theo quan điểm của nhà nghiên cứu Bondaz, chiến tranh Ukraina do Nga tiến hành không giải thích được tất cả: Antoine Bondaz: «Đương nhiên bối cảnh chiến tranh Ukraina quan trọng, nhưng điều này chưa đủ để giải thích vì sao xuất khẩu vũ khí và trang thiết bị quân sự của Hàn Quốc tăng mạnh và các tập đoàn nước này được quốc tế đặc biệt quan tâm. Từ trước chiến tranh Ukraina, Hàn Quốc đã ký nhiều hợp đồng quan trọng với lục quân Úc. Nhưng đúng là do tình hình chiến sự tại châu Âu, nhiều hợp đồng mua bán trang thiết bị quân sự với Hàn Quốc đã nhanh chóng được đúc kết. Theo tôi, sở dĩ nhiều quốc gia chọn Hàn Quốc nhờ ngành công nghệ quốc phòng xứ này có tính hiệu quả cao. Đây là thành tựu từ một quá trình dài hơi, một số đại tập đoàn như Hanwha hay Daewoo tập trung kiểm soát nhiều lĩnh vực khác nhau và đây chính là một lợi thế của ngành công nghiệp và công nghệ quốc phòng chỉ Hàn Quốc mới có». Đòn bẩy cho thương mại và tăng trưởng kinh tế Năm 2016 Hàn Quốc chỉ nắm giữ 1% thị phần quốc tế. Năm 2021, với hơn 7 tỷ đô la tổng kim ngạch xuất khẩu vũ khí, các tập đoàn Hàn Quốc nâng tỷ lệ đó lên thành 2,8%. Antoine Bondaz thuộc Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược Pháp FRS lưu ý: trong chưa đầy 2 thập niên, Hàn Quốc trở thành một trong những nguồn xuất khẩu vũ khí có trọng lượng trên thế giới, dù vẫn chưa chen chân được vào «câu lạc bộ 5 thành viên» hàng đầu mà ở đó Mỹ, Nga đã liên tục thống lĩnh từ nhiều thập niên qua. Seoul có một lợi thế mà các đối thủ của Hàn Quốc - đặc biệt là Nga và châu Âu đang rất lo ngại. Hàn Quốc một trong hai cột trụ của thế giới về công nghệ bán dẫn và là nơi có các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử tối tân. Antoine Bondaz: «Giờ đây ngành công nghệ quốc phòng chiếm một vị chí then chốt trong các hoạt động xuất khẩu, tạo ra thặng dư về mậu dịch và qua đó tạo dà cho tăng trưởng. Điều này lại càng được củng cố thêm khi biết rằng Hàn Quốc có ba lợi thế : họ có thể sản xuất nhanh, nhiều và hàng có chất lượng cao với những phát minh mới. Đừng quên rằng Hàn Quốc là một trong những quốc gia tiên tiến nhất về công nghệ điện tử và linh kiện bán dẫn với những tên tuổi như Samsung hay LG… Chắc chắn những linh kiện đó được dành để phục vụ ngành công ghiệp quốc phòng». Vũ khí của Hàn Quốc và an ninh khu vực Câu hỏi kế tiếp là đà vươn lên của ngành công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc và vũ khí hiện đại của quốc gia Đông Bắc Á này có làm thay đổi tương quan về mặt an ninh trong khu vực hay không, đặc biệt là đối với Bắc Triều Tiên hay không.  Antoine Bondaz: «Việc xuất khẩu vũ khí sẽ mở ra nhiều chương trình hợp tác về an ninh, về quân sự với các quốc gia mua vào vũ khí của Hàn Quốc. Hiển nhiên là Seoul sẽ đóng một vai trò quan trọng hơn trên trường quốc tế. Đây chính là điều mà chính quyền đương nhiệm của tổng thống Yoon Suk Yeol xem là một ưu tiên với tiêu chí đưa Hàn Quốc thành một - GPS : Global Pivot State của thế giới (...) Xuất khẩu vũ khí nhiều hơn cho phép các nhà sản xuất Hàn Quốc tăng khối lượng sản xuất, qua đó hạ thấp giá thành của mỗi một đơn vị được ra lò. Điều đó càng làng nâng cao hiệu quả của ngành công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc nhưng không ảnh hưởng gì đến tương quan lực lượng về quân sự với Bắc Triều Tiên. Bởi ai cũng biết là Hàn Quốc có phương tiện hiện đại và có những trang thiết bị tối tân hơn, đa dạng hơn… so với quốc gia phương bắc. Các nhà sản xuất của Hàn Quốc càng giàu có hơn, thì cách biệt với Bắc Triều Tiên càng lớn». Về mặt chính thức, Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên vẫn chưa đặt bút ký thỏa thuận đình chiến. Quân đội hai bên đều liên tục lao vào một cuộc chạy đua vũ trang, đôi bên cùng «hiện đại hóa» khả năng phòng thủ. Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm SIPRI thẩm định, năm 2020 Hàn Quốc dành 2,8% GDP cho ngân sách quốc phòng, cao hơn nhiều so với ngưỡng 2% như Hoa Kỳ đòi hỏi ở các đồng minh.   Một cựu sĩ quan trong quân đội Hàn Quốc được báo Le Monde (15/12/2022) trích dẫn giải thích: «mối đe dọa xuất phát từ Bắc Triều Tiên là động lực» thúc đẩy Hàn Quốc phải «có vũ khí với chất lượng cao». Chơi với Mỹ, học hỏi nhiều của Mỹ nhưng vẫn độc lập Một nét đặc thù khác trong chiến lược phát triển công nghiệp quốc phòng của Seoul: Là đồng minh của Washington, Hàn Quốc luôn trung thành với các loại thiết bị quân sự và vũ khí của Mỹ, nhưng điều đó không cấm cản các đời tổng thống liên tiếp tại Seoul luôn theo đuổi mục tiêu vẫn phải «tự lập về mặt chiến lược». Từ thập niên 1970, tổng thống Park Chung Hee đã coi «việc tự chủ về mặt phòng thủ quốc gia» là một ưu tiên. Một trong những dự án đầu tiên của cơ quan đặc trách về hồ sơ này là chương trình phát triển tên lửa địa đối địa Baekgom hay súng trường K2 do tập đoàn Daewoo sản xuất rất giống với loại M-16 của Mỹ. Thành phố Changwon ở phía tây nam Hàn Quốc nay đã trở thành «nhà kho» để phục vụ cho bên bộ binh. Tổng thống Lee Myung Bak (2008-2013) cuối những năm 2000 đã đề ra mục tiêu: 10 tỷ đô la kim ngạch xuất khẩu vũ khí. Giờ đây đến lượt tổng thống Yoon Seok Yeol xem lĩnh vực này là « một trong những đầu máy tăng trưởng » của Hàn Quốc. Trong một phát biểu gần đây ông khẳng định sẽ «cùng với Hoa Kỳ, Nga và Pháp» đưa xuất khẩu vũ khí lên thành «một trong những đầu máy tăng trưởng kinh tế». Seoul hàm ý Hàn Quốc phải qua mặt được cả Trung Quốc hiện đang kiểm soát 4,5% thị trường quốc tế./.  

Der Spiegel "Lớp kem phủ trên cái bánh ga tô thực sự là một hệ thống mìn": Trong nhiều tháng, Nga đã cố gắng đánh chiếm Bakhmut ở miền đông Ukraine. Người đứng đầu nhóm lính đánh thuê Wagner nay tung ra một lý do bất thường cho cuộc tấn công này. Người sáng lập nhóm lính đánh thuê Nga Wagner, Yevgeny Prigozhin, đã biện minh cho quyết tâm nhằm chiếm thị trấn nhỏ Bakhmut của Ukraine. Nơi này có hệ thống đường hầm khổng lồ nơi quân đội và xe tăng có thể trú ẩn. Thực chất đây là một mạng lưới các đường phố ngầm,” hôm thứ bảy Prigozhin đã tiết lộ với hãng thông tấn Reuters qua Telegram. "Hệ thống đường ngầm này có thể chứa một nhóm người đông đảo ở độ sâu từ 80 đến 100 mét, ngay cả xe tăng và xe bọc thép chở quân cũng có thể di chuyển ở trong đó." Các đường hầm này đã được sử dụng để cất dấu vũ khí ngay từ thế chiến thứ nhất. Bachmut là một trung tâm hậu cần quan trọng. Nơi này là vị trí phòng thủ hết sức độc đáo. Quân đội Nga và nhóm Wagner đã cố gắng đánh chiếm Bakhmut ở miền đông Ukraine trong 5 tháng liền. Các chuyên gia quân sự phương Tây thực sự ngạc nhiên trước thương vong nặng nề của Nga và khả năng chống cự quyết liệt của các lực lượng vũ trang Ukraine. Họ có thể rút về các vị trí phòng thủ mới gần đó nếu Nga giành được thắng lợi. Vì vậy, đây thực chất là một chiến thắng với tổn thất vô cùng nặng nề. Theo Reuters, các nguồn tin của Mỹ hôm thứ năm tiết lộ Prigozhin muốn nắm quyền kiểm soát các mỏ muối và thạch cao ở đây vì lý do thương mại. Có dấu hiệu cho thấy động cơ tài chính là nguyên nhân chính thúc đẩy Nga và Prigozhin quyết tâm đánh chiếm Bakhmut. Phía Nga gọi Bakhmut là Artjomowsk. Được biết, hệ thống đường hầm này dài 160 km thuộc một doanh nghiệp mỏ. Trong thời bình, đã có các buổi hòa nhạc và trận đấu bóng đá được tổ chức trong một hội trường lớn dưới lòng đất. Ảnh: Jewgeni Prigoschin người sáng lập nhóm Wagner : “ngay cả xe tăng hay thiết giáp cũng có thể hoạt động trong hệ thống đường hầm“./. Nguyễn Xuân Hoài lược dịch   Nguồn: https://www.spiegel.de/.../jewgeni-prigoschin-wagner-chef...    

Nguyễn Xuân Hoài Không biết khi đặt mua hãng hàng không có nghĩ rằng sẽ có một cuộc giao hàng có ý nghĩa lịch sử? Vài tuần nữa, hãng Atlas Air Worldwide sẽ nhận được một chiếc Boeing 747 mới. Đây là mẫu máy bay phản lực khổng lồ được chế tạo lần cuối cùng. Loại máy bay này ra đời đã được hơn 50 năm, nay đã đến lúc kết thúc. Chiếc máy bay cuối cùng thuộc loại 747 đã rời nhà máy Boeing ở Everett gần Seattle vào tối thứ ba. Điều này đánh dấu sự kết thúc của dòng máy bay cổ điển từng được tôn vinh là "Nữ hoàng bầu trời". Chiếc máy bay này sẽ hoàn thành các chuyến bay thử nghiệm cuối cùng, sau đó được sơn lại trước khi bàn giao cho Atlas Air Worldwide vào đầu năm sau. Năm 2020 Boeing đã tuyên bố sẽ kết thúc sản xuất 747trong năm tới. Điều này không gây ngạc nhiên, tập đoàn từ lâu đã cân nhắc việc loại bỏ jumbo ra khỏi chương trình do không có nhu cầu. Chiếc máy bay phản lực chở khách từng thuộc diện lớn nhất thế giới đã có chuyến xuất hành đầu tiên vào năm 1969, khoảng một năm sau, mẫu đầu tiên đã đi vào hoạt động theo lịch trình của hãng hàng không Pan Am của Hoa Kỳ. Với biến thể mới nhất 747-8, có tầng trên dài hơn, cánh mới, động cơ tiết kiệm hơn và có thể vận chuyển hơn 600 hành khách, tuy nhiên ngày nay Boeing chỉ có thể ghi điểm với một số hãng hàng không. Hầu hết các hãng hàng không đường dài khác hiện sử dụng các mẫu máy bay không quá lớn như Boeing 787 »Dreamliner« và 777 và Airbus A350. Giám đốc Boeing Kim Smith đã mô tả chuyến giao hàng cuối cùng của chiếc máy bay khổng lồ huyền thoại trên đài truyền hình Mỹ CNBC là "rất kỳ cục". "Lần đầu tiên sau hơn 50 năm, chúng tôi không còn có một chiếc 747 nào trong nhà máy nữa." Boeing đã cho ra lò tổng cộng 1.574 loại máy bay khổng lồ này. Tất nhiên, loại máy bay này sẽ không biến mất khỏi bầu trời khi ngừng sản xuất, nhưng 747 sẽ càng ngày càng hiếm thấy trên bầu trời. Các hãng hàng không lớn của Mỹ như United và Delta đã loại bỏ những chiếc máy này khỏi đội máy bay của họ cách đây nhiều năm. Đại dịch corona làm tê liệt giao thông hàng không quốc tế vào năm 2020, hãng Qantas và British Airways cũng cho loại máy bay này ngừng hoạt động. Một trong những khách hàng quan trọng nhất của 747 là hãng hàng không Lufthansa. Hãng này đã nhận được 19 trong số 47 phiên bản chở khách mới nhất, 747-8. Nhà sản xuất Mỹ bàn giao chiếc máy bay cuối cùng cho Lufthansa vào tháng 12/2015. Hãng hàng không Đức cũng có một số chiếc Boeing 747-400 cũ hơn trong đội bay của mình. Đối với Boeing, jumbo không còn quan trọng nữa. Cuối cùng, nó thực tế chỉ được chế tạo như một chiếc máy bay vận tải hàng hóa, ngoại trừ một phiên bản đặc biệt là máy bay phản lực của chính phủ Hoa Kỳ »Air Force One«./.  

Theo tin từ Vatican thông báo, Joseph Ratzinger, Giáo hoàng Danh dự Benedikt XVI, đã qua đời hôm nay thứ Bảy. 31.12.2022, hưởng thọ 95 tuổi trong căn hộ của mình ở Vatican. Vào Tháng Tư, thư ký riêng lâu năm của ngài Georg Gänswein nói với Vatican News rằng thể chất của ngài tương đối yếu, nhưng "đầu óc tỉnh táo" và "tinh thần tốt". Benedikt XVI đã từ chức Giáo hoàng vào tháng 2 năm 2013 vì lý do sức khỏe. Sau khi từ chức lịch sử, ngài tuyên bố muốn sống càng ẩn mình khỏi thế giới càng tốt trong một tu viện cũ ở Vườn Vatican. Lần cuối cùng một giáo hoàng từ chức là gần 600 năm trước. Vào mùa hè năm 2020, ngài lúc đó 93 tuổi đã rời Vatican trong một thời gian ngắn để về quê hương Bayern ( Bavaria) hầu nói lời tạm biệt với người anh trai bị bệnh nan y của mình./.

Phạm Bá (SGN) Vụ bê bối gián điệp làm rung chuyển nước Đức vào trước đêm Giáng sinh vẫn là một trong những chủ đề chính của giới truyền thông Đức. Nhân vật có tên Carsten L., bị nghi ngờ làm gián điệp cho Liên bang Nga. Sự thật là gì? Ngày càng có nhiều chi tiết mới liên quan đến câu chuyện về một nhân viên của Cơ quan Tình báo Liên bang Đức (BND) bị bắt giam vào ngày 21 Tháng Mười Hai vì nghi ngờ làm gián điệp cho Nga. Văn phòng Tổng Công tố Đức im lặng về vấn đề này, chỉ đưa ra các thông cáo báo chí vắn tắt và ít ỏi được công bố một ngày sau vụ bắt giữ Carsten L. (Carsten L.). Nhưng các phương tiện truyền thông Đức có các nguồn khác trong cơ quan thực thi pháp luật địa phương. “Chiếc tai lớn của BND” Tờ Focus ra hàng tuần chỉ ra rằng Carsten L. thuộc loại “tai to chỉ của BND” – ông ta giữ một vị trí cấp cao trong một cục tình báo kỹ thuật tuyệt mật. Với sự trợ giúp của ăng-ten đặc biệt, BND giám sát thông tin liên lạc điện tử trên toàn thế giới, lọc nó và thu thập dữ liệu bí mật về quân đội nước ngoài, tình hình trên mặt trận, nạn tham nhũng cấp chính phủ, khủng bố, buôn bán vũ khí… Từ rừng thông tin bí mật này, Carsten L., theo Focus, đã chọn ra những thông tin quan trọng nhất, được hệ thống hóa và cung cấp cho chính phủ Đức, Bundeswehr, các bộ riêng lẻ, các ủy ban liên quan của Bundestag. Đồng thời, điều đặc biệt thú vị là ông ta cũng có quyền truy cập vào dữ liệu được trao đổi với BND bởi các cơ quan tình báo thân thiện: Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA) và Trung tâm Truyền thông Chính phủ Anh (GCHQ), chuyên xử lý tình báo điện tử, như cũng như các dịch vụ tình báo của Pháp và Israel. Cần biết, chính người Anh dường như đặc biệt thành công trong việc kiểm soát thông tin liên lạc, liên lạc điện tử và thậm chí cả các cuộc điện đàm giữa quân đội Nga ở Ukraine. Theo Focus, các nhà điều tra Đức không loại trừ khả năng Carsten L. đã chia sẻ dữ liệu thu được theo cách này với khách hàng Nga. Nếu thực sự là như vậy, thì các cơ quan tình báo thân thiện chắc chắn sẽ không vui, và nền tảng niềm tin vốn đã rất mong manh hiện tại giữa họ và BND sẽ bị xói mòn nghiêm trọng. Chính phủ Đức nói gì Theo nguồn tin từ hai công ty truyền thông luật công của Đức là WDR và NDR, Carsten L. cũng đã chuyển cho Nga dữ liệu tuyệt mật về việc các cơ quan đặc biệt của Đức đánh giá như thế nào về tình hình ở Ukraine, trên các mặt trận và trong Lực lượng Vũ trang Ukraine. Trong điều kiện của cuộc chiến do Nga phát động chống lại Ukraine, những thông tin như vậy rất có giá trị đối với bộ chỉ huy Nga. Đối với quan chức Berlin, nơi liên tục tuyên bố ủng hộ Ukraine một cách vô điều kiện trong việc đẩy lùi sự xâm lược của Nga, câu chuyện này có vẻ vô cùng đáng tiếc. Vì vậy, tại cuộc họp báo của chính phủ vào ngày 28 Tháng Mười Hai – cuộc họp báo đầu tiên kể từ khi có tin Carsten L. bị giam giữ – đại diện chính thức của Thủ tướng, Christiane Hoffmann, khi trả lời câu hỏi của các phóng viên đã nói rằng “Chính phủ Đức… rất nghiêm túc trong trường hợp này”. Bà cũng xác nhận rằng “văn phòng của thủ tướng liên bang và chính thủ tướng” đã được thông báo trước về vụ phát hiệ gián điệp Nga trong BND. Mật vụ Đức buông lỏng cảnh giác? Trong khi đó, theo truyền thông Đức đưa tin, ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24 Tháng Hai, cơ quan phản gián Đức – Văn phòng Liên bang về Bảo vệ Hiến pháp (BfV) – đã khuyến cáo các bộ và ban ngành Đức về mối đe dọa ngày càng tăng của Nga về hoạt động gián điệp và thậm chí còn nghi ngờ một số quan chức làm đặc vụ cho Điện Kremlin. Rõ ràng, những nghi ngờ này đã không được xác nhận: Không có vụ bắt giữ hay khám xét nào được thực hiện vào thời điểm đó. Mặt khác, thông tin xuất hiện trên báo chí Đức rằng ngay trước khi bắt đầu chiến tranh – vào Tháng Một – chính bộ phận này đã được Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nancy Faeser chỉ thị cần chú ý nhiều không chỉ đến các điệp viên nước ngoài mà còn cả các đối tượng nguy hiểm trong nước – những người cấp tiến cánh hữu, Tân Quốc xã và Reichsburgers. Đại diện Bộ Nội vụ tại cuộc họp báo Chính phủ từ chối bình luận về thông tin này. Nhưng cùng ngày, trong một cuộc phỏng vấn với đài phát thanh Deutschlandfunk, người đứng đầu Ủy ban Kiểm soát Bundestag đối với các Cơ quan Mật vụ, cấp phó của Đảng Xanh, Konstantin von Notz, thừa nhận rằng sau Chiến tranh Lạnh, các cơ quan đặc nhiệm của Đức đã nới lỏng cảnh giác, trong khi người Nga vẫn tiếp tục hành động như trước, thậm chí còn gia tăng quy mô hoạt động gián điệp chống lại Đức. Ông gọi câu chuyện về Carsten L. là “trường hợp đáng lo ngại nhất”. Carsten L. không phải là một điệp viên tay ngang? Thực vậy. Trong thời gian gần đây, có một số câu chuyện ở Đức liên quan đến việc các công dân Đức bị lộ làm gián điệp cho các cơ quan đặc biệt của Nga. Nhưng so với Carsten L., tất cả họ trông giống điệp viên tay mơ hơn – họ hành động vì buồn chán, một số vì chủ nghĩa phiêu lưu, một số vì động cơ cá nhân hoặc vụ lợi. Một trường hợp tương tự trong lịch sử của BND chỉ cách đây vài thập niên. Vào đầu thập niên 1970, tình báo CHDC Đức đã tìm cách cài người của mình vào cơ quan tình báo Tây Đức – đó là Gabriele Gast, người đã vươn lên vị trí cấp cao trong ban quản lý BND. Cô ta chỉ bị lộ diện sau khi nước Đức thống nhất vào năm 1990 và bị kết án 7 năm tù. Giờ đây, theo chính các sĩ quan phản gián Đức, chỉ riêng ở Đức đã có khoảng 200 đặc vụ Nga, hầu hết làm việc dưới vỏ bọc ngoại giao tại Đại sứ quán Nga ở Berlin và lãnh sự quán Nga ở các thành phố khác của Đức. Người ta tin rằng tất cả họ đều được văn phòng bảo vệ luật pháp biết tên, nhưng không bị bắt quả tang nên vẫn tự do hoạt động – mặc dù dưới sự giám sát. Khi được báo giới hỏi liệu có nên mong đợi bây giờ, sau vụ gián điệp trong BND, việc trục xuất một số người trong số họ, giống như vụ trục xuất 40 “nhà ngoại giao mặc đồng phục” Nga vào mùa xuân như một dấu hiệu phản đối cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, đại diện chính thức của Bộ Ngoại giao Đức không muốn trả lời, đề nghị chờ kết thúc cuộc điều tra. Một số câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ. Ví dụ, như: Động cơ nào – tài chính hoặc ý thức hệ – đã thao túng Carsten L. (nếu tội lỗi của ông ta được chứng minh)? Có thể, ông ta đã bị tống tiền chăng? Làm thế nào mà ông ta chuyển thông tin cho người Nga? Ai là người liên lạc với ông ấy ở Berlin và có một người như vậy không? Địa chỉ? Kết quả? Ai và làm thế nào đã lần ra dấu vết của Carsten L. – chính người trong BND hay nhờ có sự trợ giúp của các cơ quan an ninh thân thiện ở nước ngoài?  

Pele, “vua bóng đá” người Brazil từng vô địch ba kỳ World Cup và trở thành một trong những nhân vật thể thao nổi tiếng nhất thế kỷ qua, qua đời hôm Thứ Năm, 29 Tháng Mười Hai, thọ 82 tuổi. Pelé có tên thật là Edson Arantes do Nascimento, suốt sự nghiệp đá banh, Pele tham gia 1.363 trận và đã ghi được số lượng bàn thắng lập kỷ lục thế giới là 1.281 bàn, và là cầu thủ duy nhất từng 3 lần đoạt cúp vô địch Giải bóng đá thế giới World Cup. Pele phải điều trị ung thư ruột già kể từ năm 2021. Ông nằm bệnh viện suốt tháng qua vì nhiều chứng bệnh khác nhau. Sau khi Pele vô bệnh viện, gia đình giải thích cựu ngôi sao đá banh này bị COVID-19 mặc dù đã chích ngừa “đủ liều,” và do hóa trị làm ông yếu hơn, nên Pele bị nhiễm trùng phổi. Pele được xem là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử thế giới. Ông từng thi đấu ở bốn kỳ World Cup, thắng ba trong số đó – năm 1958, 1962, 1970 – và ghi 12 bàn trong 14 trận./.

focus.de   Theo chính phủ (Trung Quốc), biến thể omicron BF.7 đặc biệt dễ lây lan (một biến thể phụ của dòng BA.5.2) hiện đang bành trướng trong nội thành và khu vực xung quanh thủ đô Bắc Kinh. Người ta không thể nắm bắt chính xác tình hình lây nhiễm vì không có số liệu đáng tin cậy. Tuy nhiên, có những ước tính nội bộ đã được chính phủ Trung Quốc chính thức xác nhận:   Theo đó, 248 triệu người đã nhiễm Corona trong ba tuần đầu tiên của tháng 12. Điều đó tương ứng với 18 phần trăm dân số.   Chỉ riêng ngày thứ Ba, 37 triệu người được cho là đã bị nhiễm bệnh.   Đó là theo ghi chú từ một cuộc họp của Ủy ban Y tế Quốc gia tại Bắc Kinh vào thứ Tư, lưu hành trên phương tiện truyền thông xã hội. Những người tham gia thảo luận đã xác nhận thông tin do hãng tin Bloomberg và Financial Times cung cấp.   Hậu quả của số ca nhiễm là các phòng cấp cứu quá tải. Tại các đô thị như Bắc Kinh, Quảng Châu, Thành Đô hay Thạch Gia Trang, các bệnh viện đã nhận lấy “cú sốc đầu tiên về làn sóng nhiễm bệnh khổng lồ và tình trạng thiếu nhân viên y tế”, theo tạp chí kinh doanh nổi tiếng “Caixin” của Trung Quốc vào giữa tháng 12.     BF.7 cũng đã lan sang Đức và đang chiếm ưu thế   Theo báo cáo mới nhất của Viện Robert Koch (RKI), BF.7 chiếm khoảng 24% các ca nhiễm mới. Tiếp theo là BQ1.1 với 21%. Cả hai đều là dòng con của biến thể omicron BA.5.   RKI chưa báo cáo bất kỳ triệu chứng mới hoặc triệu chứng khác thường nào của hai biến thể phụ này. Tại Vương quốc Anh, nơi BA.5 cũng đang lan rộng với các tuyến phụ của nó, các nhà nghiên cứu gần đây đã ghi nhận cho các triệu chứng xảy ra thường xuyên nhất là:   Đau cổ họng Sổ mũi Nghẹt mũi Hắt hơi Ho không có đờm   Mức độ nguy hiểm của BF.7   Biến thể này đang tràn lan ở Đức, nó nói lên khả năng lây nhiễm dữ dội. Nhưng điều đó không có nghĩa là tình hình ở Đức sẽ leo thang khủng hoảng như ở Trung Quốc. Bởi vì BF.7 được coi là rất dễ lây lan, nhưng đối với người tại Đức nó ít nguy hiểm hơn. Điều này đã được nhà virus học hàng đầu Christian Drosten nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn với Zeit, trong đó ông so sánh BF.7 với BQ.1.1:   "BF.7 sẽ làm cho tình hình tốt hơn," ông nói. Bởi vì: “Biến thể này rất giống với BA.5, mà phần lớn dân số đã được miễn dịch với nó. Một làn sóng dịch của mùa đông sẽ nhẹ nhàng kéo qua.” Theo Drosten, một làn sóng BF.7 sẽ khác với tất cả những làn sóng trước đó. “Khi mà, nó sẽ không còn là một làn sóng đại dịch nữa. Chúng ta đã đến trạng thái có thể sinh sống tự nhiên (đặc hữu) với BF.7.”   Nhưng nếu chủng BQ.1.1 chiếm ưu thế, tình hình sẽ khác đi. Drosten từng cho biết vào tháng 11: “Virus BQ.1.1 có thêm sự trốn thoát miễn dịch, có nghĩa là virus có thể thoát khỏi hệ thống miễn dịch của những người đã bị nhiễm bệnh hoặc đã được tiêm phòng rất tốt. "Nếu BQ.1.1 chiếm ưu thế, mùa đông này có thể gặp khó khăn trở lại."   Mức độ nguy hiểm của biến thể phụ thuộc vào mức độ quần thể đã được bảo vệ. Ở Đức, nơi phần lớn dân số đã tiếp xúc với BA.5 trong đợt sóng mùa hè vừa rồi, mối nguy hiểm rất ít. Ngược lại, ở Trung Quốc, nơi mà cho đến gần đây, chính sách 0-Covid vẫn được áp đặt thì hệ thống miễn dịch của người dân Trung Quốc chưa được trang bị. Điều này sẽ đưa đến một làn sóng bệnh tật ở Trung Quốc.   BF.7 cũng đã xuất hiện ở các nước khác như Mỹ, Đan Mạch, Pháp và Bỉ. Không có quốc gia nào trong số này có con số ca nhiễm gia tăng dữ dội do biến thể gây ra, như ở Trung Quốc. Điều này cũng cho thấy mức độ miễn dịch của quần thể đóng một vai trò quan trọng trong việc chống lại khả năng truyền bệnh của virus./.   Lưu Thủy Hương dịch Link: https://www.focus.de/.../das-ist-die-neue-corona-variante...  

Nguyen Huy Vu  ·   Argentina có kế hoạch in hình Messi lên tờ tiền của họ. Nếu tôi là Messi, tôi sẽ bảo thôi, đừng làm vậy, chính phủ hãy tập trung trả nợ đúng hạn cho nhà đầu tư nước ngoài và đưa lạm phát xuống một con số.   Tại sao tôi nói vậy. Hiện lạm phát ở Argentina đã ở mức đang tiến tới con số 100%. Dự trữ ngoại hối không có nên Argentina liên tục vỡ nợ trả tiền trái phiếu (default) cho nhà đầu tư nước ngoài. Chỉ riêng trong 22 năm của thế kỷ này đã vỡ nợ 3 lần. Đến nỗi giờ muốn đi bán trái phiếu chính phủ để vay thì đối với trái phiếu 10 năm, lợi tức của nó được tính toán phải cở 50%.   Không còn ngoại hối nên phải phá giá đồng peso. Đầu năm 2017, một đô la Mỹ đổi được 16 peso. Chỉ sau 5 năm, hiện nay thì một đô la Mỹ đổi được hơn 170 peso. Tức là giá trị mất đi 10 lần sau 5 năm.   Tiền mất giá nhanh vậy nên người giàu ít muốn giữ tiền peso, mà họ tìm cách đổi ra đô la Mỹ để cất. Dự trữ ngoại hối của chính phủ do đó không còn. Giới trung lưu có thu nhập bằng đồng peso thì chẳng mấy chốc rơi xuống ngưỡng nghèo. Sức mua do đó mà đi xuống. Khủng hoảng kinh tế triền miên. Khi kinh tế khủng hoảng thì thu ngân sách không có, lại dự trữ ngoại hối không còn, nên chính phủ chỉ còn cách duy nhất là in tiền ra để trả lương công chức nếu không muốn thấy chính phủ sụp đổ. Chính phủ in tiền thì tiếp tục gia tăng lạm phát. Vòng xoáy tiếp tục.   Khi một tổng thống không giải quyết được vấn đề kinh tế, thì họ lập tức thay một tổng thống khác. Tổng thống muốn đắc cử thì phải hứa hẹn hỗ trợ người nghèo, dù biết rằng khó, nhưng mà không hứa thì ai bầu. Nhưng hỗ trợ thì lấy gì hỗ trợ. Nhưng hứa mà người nghèo không thấy thì họ xuống đường yêu cầu từ chức. Chính trị bất ổn.   Argentina bước sang thế kỷ 20 là một trong mười nước giàu nhất hành tinh, ngang ngửa các nước Âu Châu. Đất nước giàu tài nguyên, đất đai rộng rãi, phì nhiêu. Nhưng kinh tế khủng hoảng liên tục kể từ đó đã kéo đất nước này lùi lại.   Tại sao Argentina bị như vậy là nội dung của một bài viết khác, nó có nhiều vấn đề, và chính trị là một trong các nguyên nhân.   Trở lại câu hỏi rằng tại sao tôi không muốn hình ảnh Messi nên được in trên tờ tiền? Giả sử như Messi được in trên tờ 1000 peso, tức giá trị hiện nay chừng hơn 5 đô la Mỹ. Với tốc độ lạm phát như hiện nay, chừng 5 năm sau, nó có giá trị cỡ 0.5 đô la Mỹ. Và thêm vài năm nữa, đồng tiền này với hình của Messi sẽ được dùng để làm gì, bạn đọc sẽ hiểu.   Câu hỏi lớn hơn là tại sao giới chức Argentina lại làm vậy? Đó có thể là trong cuộc khủng hoảng như hiện nay, khi mà mọi thứ trở nên bức xức và sẵn sàng bùng nổ, đây là một dịp để những người cầm quyền mượn hình ảnh của Messi nhằm thoả mãn tinh thần dân tộc và xoa dịu những bất mãn của người dân./.   Nguyễn Huy Vũ  

Lê Tây Sơn Chiến thắng ở trận chung kết World Cup Qatar kịch tính được xem là phần thưởng cuối cùng để bất tử hóa người hùng Lionel Messi của đất nước Argentina. Trận đấu nghẹt thở Đôi khi một trận thi đấu thể thao sẽ vượt ra ngoài những định nghĩa tiêu chuẩn thông thường của nó và để lại những dấu ấn không thể nào quên về một con người. Trận đấu đã xô đổ hết giả định này đến giả định khác, lúc thì gây choáng ngợp và sửng sốt; lúc thì làm chết lặng cầu trường vài giây rồi bùng nổ dữ dội. Thất vọng hay bay bổng, mỗi trận đấu bóng đá đỉnh cao có cuộc sống của riêng nó, khi thì sống động lạ thường khi thì chùng xuống thất thường với đầy đủ cảm xúc hỷ, nộ ái, ố trên khán đài. Và trong trận đấu thế nào cũng có một, hai khuôn mặt nổi trội, làm nức lòng người xem. Có thể nói, đám đông dự khán trận chung kết World Cup là những người thể hiện “bản chất con người” rõ rệt nhất. Nếu có một lễ hội endorphin trong thể thao đỉnh cao thì đó chính là trận chung kết World Cup giữa Argentina và Pháp vào đêm Chủ nhật 18 Tháng Mười Hai 2022 trong một bữa tiệc thịnh soạn nhưng không kém phần “toát mồ hôi hột” tại Sân vận động Lusail lớn nhất và đông nhất của vòng chung kết World Cup tại Qatar. Trận đấu được xem là làm nên lịch sử bóng đá và là kết thúc đẹp cho một giải đấu, ít ra là trên sân cỏ, điều mà nhiều giải đấu trước nay không làm được. Không chỉ những khoảnh khắc trong trận đấu sẽ là bất tử trong lịch sử bóng đá mà còn là bất tử cho Messi của Argentina, dù anh không phải vua phá lưới của giải (Mbappé của đội Pháp đoạt Chiếc giày vàng với tám bàn thắng). Bóng đá vẫn tiếp tục hấp dẫn và tự nó có thể tạo ra sức hút, ngay cả lúc tưởng chừng sẽ thất bại vì những lùm xùm. World Cup Qatar đã chứng minh “chân lý” này. Hàng tỷ người theo dõi trận chung kết hồi hộp dõi theo bước chân của Messi để xem nghệ thuật làm chủ quả bóng của anh tuyệt vời thế nào trước những tình huống khó khăn của đội nhà. Sau những phút đứng tim lo sợ thất bại, cuối cùng fan của Messi đã chứng kiến đội của anh vượt qua Pháp và người hùng 23 tuổi Kylian Mbappé của nó, với chiến thắng 4-2 trong lượt đá luân lưu sau 120 phút hòa 3-3 với những tình huống “siêu thực”. Những môn đồ túc cầu giáo sẽ còn nói mãi về việc Messi giành được chiếc cúp vàng và danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất sau năm kỳ World Cup trong màn rượt đuổi không dành cho người yếu tim. Hàng chục ngàn khán giả trên sân cùng 46 triệu người Argentina, 67 triệu người Pháp và phần còn lại của thế giới sẽ nhớ mãi trận đấu đầy kịch tính đi từ 2-0 tưởng chắc thắng cho đội Argentina ở hiệp một đến hòa 2-2 sau 79 phút thi đấu rồi 3-2 cho Argentina sau 108 phút thi đấu; rồi Pháp gỡ hoà 3-3 nhờ phạt đền sau 120 phút thi đấu. Phải chờ loạt sút luân lưu mới đưa Argentina trở lại ánh hào quang tưởng sắp mất với kết thúc 4-2 rất xứng đáng. Trận đấu của Mbappé Toàn bộ bộ phim nín thở này sẽ còn được nhớ mãi trong tương lai. Tại các quán cà phê, tiệm làm tóc, quán rượu, lớp học, nhiều người sẽ còn nói mãi về một đêm mà huấn luyện viên Lionel Scaloni của đội Argentina gọi là: “Một trận đấu hoàn toàn điên rồ!” trong khi huấn luyện viên Didier Deschamps của đội Pháp, thú nhận: “Chúng tôi phải xoay sở vất vả để… trở về từ cõi chết” (nhưng không thành công!). Giải World Cup bóng đá nam của kỳ tới sẽ diễn ra vào Tháng Sáu, 2026 ở Bắc Mỹ (Mỹ, Mexico và Canada) trong một không gian rộng lớn hơn nhiều so với Qatar nhỏ bé, nhưng sẽ thiếu vắng Messi trong khi đội Pháp sẽ rực sáng hơn nữa với thế hệ ngôi sao trẻ đã khẳng định được tài năng tại Qatar. Người Pháp sẽ có nhiều cơ hội tiến đến chức vô địch năm 2026 trong cuộc săn tìm danh hiệu World Cup lần thứ ba. Những người yêu đội Pháp sẽ bàn tán về cách Mbappé biến trận đấu thành sân chơi của cá nhân mình và “khiến mặt đất rung chuyển” khi trở thành cầu thủ đầu tiên ghi ba bàn thắng trong một trận đấu World Cup kể từ Geoff Hurst của đội Anh năm 1966. Bàn thắng san bằng tỷ số ở phút 81 cũng được xem là “thần sầu” trong ký ức về những kỳ tích anh làm được. “Mbappé là người có thể thay đổi trận đấu chỉ trong tích tắc!” – Deschamps tuyên bố khi Pháp phải vượt qua một loạt chấn thương để trở thành nhà đương kim vô địch World Cup đầu tiên lọt vào trận chung kết tiếp theo kể từ Brazil năm 1998. Giờ đây, khi những “tích tắc” tạo ra cơn cuồng nhiệt ngoài sân cỏ đã khép lại hoàn hảo, Deschamps nhận định: “Mbappé đã thực sự để lại dấu ấn trong trận chung kết năm nay”. Sự thất vọng trên khuôn mặt Mbappé (và nhiều cầu thủ Pháp khác) cũng sẽ lưu lại trong ký ức của những người chứng kiến. Khuôn mặt đầy cảm xúc đã nói lên rất nhiều điều. Một số khán giả ở Bắc bán cầu cùng với Pháp có thể ngạc nhiên khi vào phút 120+3, phút thứ ba hiếm hoi của thời gian bù giờ, Mbappé một mình vượt qua vạch vôi cầu môn bằng một pha di chuyển “không tưởng” qua hàng hậu vệ ở phía trái và vào tận khung thành. Trong khi những người khác ở Nam bán cầu cùng với Argentina lại nhớ Paulo Dybala, một cầu thủ mới vào sân thay người nhưng đã sớm chọc thủng lưới đối phương. Trong những quyết định được nhớ mãi là quyết định của huấn luyện viên Scaloni đưa Di María, 34 tuổi, đảm nhận cánh trái. Và chính anh đã tạo ra một quả phạt đền mà sau đó Messi chuyển thành bàn thắng. Hoặc quyết định tung Randal Kolo Muani, mới 24 tuổi và Marcus Thuram, mới 25 tuổi của huấn luyện viên đội Pháp vào sân ở phút 41 đã mang đến nguồn năng lượng mới cho đội. Nhưng cũng nên công bằng “công và tội” khi Gonzalo Montiel của Argentina chơi bóng bằng tay ở phút thứ 118 đã gây ra “hậu quả” phạt đền và bàn thắng ấn định tỷ số hoà 3-3 của Mbappé khiến chiến thắng của đội Argentina bị chậm lại 10 phút cho đến khi Messi ghi bàn đầu tiên trong cuộc đấu luân lưu. Kết thúc hoàn hảo cho Messi Trên đường phố khắp Argentina, đám đông sẽ nhớ họ đã thổn thức như thế nào sau 36 năm năm chờ đợi quá lâu để được chạm tay lần nữa vào chiếc cúp vàng. “Hạnh phúc như thế là quá nhiều! – Scaloni nói về chiến thắng đã giúp người Argentina được an ủi phần nào trong thời điểm kinh tế khó khăn – Các vấn đề kinh tế sẽ không được giải quyết nhưng người dân chúng tôi sẽ hạnh phúc hơn một chút, và điều đó thật tuyệt vời”. Còn phần lớn cư dân của hành tinh Trái đất bị phát cuồng vì bóng đá từ lâu sẽ nhớ mãi buổi tiệc bóng đá cuối cùng đã làm thay đổi tâm trạng Messi như thế nào. Họ nhớ cách anh tiến về phía gia đình và các cổ động viên Argentina, những người đang gây ồn ào đến mức tưởng như ở Buenos Aires cách đó 8.300 dặm cũng có thể nghe thấy! Họ sẽ nhớ cuộc săn lùng chiếc cúp gian khổ của Messi chỉ kết thúc lặng lẽ ở Copa América năm 2021 dù vô địch nhưng lại “sấm rền” tại World Cup 2022. Một sân vận động gần như trống rỗng ở Rio de Janeiro hoàn toàn trái ngược với 88.966 khán giả cuồng nhiệt tại chính sân vận động mà đội Argentina từng thua 0-1 trong trận đấu đầu tiên với Saudi Arabia. Bữa tiệc World Cup cuối cùng đã thực sự làm vui nhộn cả hành tinh và mang lại kết thúc có hậu cho một công dân toàn cầu với chiếc áo số 10 được nhiều người mặc và trị giá hàng trăm triệu đôla sang nhượng mà khuân mặt anh thấy nhan nhản trên các bảng quảng cáo ở các châu lục khác nhau./.