NGO & các nhà hoạt động |
Nhân dịp sinh nhật lần thứ 19 của Facebook, hơn 60 tổ chức phi chính phủ về nhân quyền và các Facebooker có nhiều ảnh hưởng của Việt Nam đã kêu gọi ông Mark Zuckerberg “unfriend” các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam.
Bức thư ngỏ kêu gọi Meta xóa hàng triệu tài khoản Facebook giả mạo ở Việt Nam, đóng các mạng lưới tham gia phối hợp báo cáo hàng loạt và cung cấp một phương thức để các nhà hoạt động, nhà báo và những người dùng Việt Nam khiếu nại việc gỡ bỏ nội dung.
***
Thư ngỏ kêu gọi Facebook xóa bỏ các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam
Mark Zuckerberg
Meta Platforms Inc
1 Hacker Way
Menlo Park, CA 94025
Ngày 1 tháng 2 năm 2023
Kính gửi ông Mark Zuckerberg,
Ngày 4 tháng 2 đánh dấu gần hai thập niên kể từ khi Facebook được thành lập vào năm 2004. Vào sinh nhật lần thứ 19 này, chúng tôi kêu gọi ông giữ lời cam kết mà ông đã đưa ra: đó là giúp cho mọi người khả năng xây dựng cộng đồng và mang thế giới lại gần nhau hơn.
Facebook đã cách mạng hóa cách thức con người tiếp nhận, tạo và chia sẻ thông tin. Nhưng Facebook cũng trở thành một công cụ để ngăn chặn quyền tự do ngôn luận vì các thế lực chính trị đã thao túng nền tảng này để hạn chế đối kháng và quấy nhiễu giới đối lập.
Việt Nam là một ví dụ điển hình:
- Các mạng lưới tinh vi gồm các tài khoản Facebook ảo đồng loạt báo cáo tài khoản của các nhà hoạt động, khiến nội dung của họ bị gỡ xuống và sử dụng các lập trình tự động – bot để phổ biến hàng loạt các thông tin sai lệch.
Vào tháng 7 và tháng 12 năm 2021, Reuters đưa tin rằng Facebook đã xóa các mạng lưới tài khoản tấn công các nhà hoạt động Việt Nam chỉ trích chính phủ nước này. Một trong các nhóm này có tên là “E47”, bao gồm các thành viên quân đội và phi quân sự đã phối hợp nhiều cách để báo cáo hàng loạt và spam các tài khoản bị nhắm mục tiêu. Nhóm này có liên hệ với Lực lượng 47, đơn vị không gian mạng của quân đội Việt Nam chịu trách nhiệm tuyên truyền tư tưởng đảng CSVN trên không gian mạng từ năm 2016.
Mặc dù Facebook đã xóa bỏ nhóm E47, Reuters vẫn tìm thấy hàng chục tài khoản kết nối với các nhóm được xác nhận là của Lực lượng 47. Thêm nữa, các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn. Vào tháng 10 năm 2022, hàng chục nhà hoạt động và các trang Facebook nổi bật đã bị các bot gửi hàng loạt các bình luận rác trong nhiều tuần liên tiếp.
Do thuật toán của Facebook ưu tiên đề xuất các bài đăng nhận được nhiều bình luận, nên chiến thuật gửi hàng loạt bình luận rác giúp cho nội dung của các cuộc tấn công này lan rộng hơn, đưa thông tin sai lệch và tác hại các tương tác trên mạng xã hội.
- Sự tồn tại của các mạng lưới tài khoản độc hại ở Việt Nam cho thấy vấn nạn tài khoản ảo – một vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà đầu tư, nhà quảng cáo và những nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền.
Các tài liệu nội bộ của Facebook do người tố giác Frances Haugen công bố đề cập đến sự tồn tại của 15 triệu tài khoản giả ở Việt Nam. Số lượng tài khoản giả to lớn này khiến cho con số thống kê 70 triệu người dùng Facebook tại Việt Nam không chính xác và dễ dàng gây thiệt hại cho các tài khoản thật thông qua chiêu thức báo cáo hàng loạt.
Hơn nữa, việc sử dụng ‘trang trại nhấp chuột’ để gia tăng khối lượng người theo dõi cho các trang và nhóm trên Facebook tạo ra các tương tác giả mạo. Chiêu thức này được thực hiện bằng cách mướn người bấm vào các đường dẫn để gia tăng mức độ lan tỏa của bài đăng hoặc liên tục đăng nội dung gây hiểu lầm và phóng đại để thu hút người dùng. Việt Nam đã trở thành trung tâm của ngành công nghiệp tạo tài khoản giả đang bùng nổ với quy mô mở rộng nhờ kỹ thuật tự động hóa các thao tác hàng loạt.
Năm ngoái, qua trường hợp của phong trào Querdenken ở Đức, Facebook đã cho biết những người dùng thật có thể hợp tác với nhau gây hại xã hội. Dưới chính sách ngăn chặn “hành động phối hợp gây hại xã hội” Facebook đã xóa các tài khoản, các trang, các nhóm liên quan đến phong trào này.
Trong năm tới, chúng tôi kêu gọi ông giải quyết triệt để “hành động phối hợp gây hại xã hội” đang diễn ra trên Facebook, đặc biệt là ở Việt Nam. Cụ thể, chúng tôi đề nghị ông nên:
1) Xóa hàng triệu tài khoản Facebook giả được báo cáo ở Việt Nam và xem xét thay đổi chính sách để ngăn chặn hành vi “câu click” trắng trợn.
2) Đóng các mạng lưới tham gia vào hoạt động phối hợp báo cáo hàng loạt và các hành vi gây tác hại xã hội khác.
3) Cung cấp một phương thức để các nhà hoạt động, các nhà báo và những người dùng Việt Nam có thể khiếu nại việc gỡ bỏ nội dung và làm việc trực tiếp với nhân viên Facebook khi bị nhắm mục tiêu bởi các chiến dịch phối hợp hành động gây hại xã hội.
Trong lúc phát triển thế giới ảo metaverse cho tương lai, chúng tôi hy vọng ông sẽ cam kết bảo đảm các tương tác an toàn và xác thực trên nền tảng của mình ngay hôm nay.
Trân trọng,
Brotherhood for Democracy (Hội Anh Em Dân Chủ) | fb.com/hoianhemdanchu
Cambodian Journalists Alliance Association | fb.com/CambodianJournalistsAlliance
Catholic Youth (Thanh Niên Công Giáo) | fb.com/thanhnienconggiao
Destination Justice | fb.com/DestinationJustice
Free Journalists Club of Vietnam (Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do) | fb.com/caulacbonhabaotudo
Horizontal
#MilkTeaAlliance Calendar Team
#MilkTeaAlliance Friends of Myanmar
Myanmar Internet Project
New Horizon Media (Chân Trời Mới Media) | fb.com/chantroimoimedia
PEN America | fb.com/PENamerica
Reporters Without Borders | fb.com/Reporterssansfrontieres
Safeguard Defenders
Saigon Broadcasting Television Network | fb.com/SBTNOfficial
V5TV Tin Tức Úc Việt | fb.com/profile.php?id=100063708034647
Viet Tan | fb.com/viettan
Các nhà hoạt động & các dân báo, bloggers:
Anh Chi | fb.com/profile.php?id=100026717114516
Bui Hue | fb.com/jerry.bui.79069
Philip Bui | fb.com/bui.v.phu
Son Bui | fb.com/TheSonBui
Dao Ba Ke | fb.com/profile.php?id=100004537337205
Dang Huu Nam | fb.com/lm.anton.danghuunam
Dang Thi Hue | fb.com/danghuevt
Doan Thi Thuy Duong | fb.com/profile.php?id=100004905254586
Do Le Na | fb.com/huong.tudinh.967
Do Thi Thu | fb.com/profile.php?id=100008236984260
Suzie Dong Xuyen | fb.com/profile.php?id=100011455206810
Ho Duc Hoa | fb.com/profile.php?id=100081058157991
Hoang Tu Duy | fb.com/hoangtuduy71
Huynh Ngoc Chenh | fb.com/ho.lytien.1
Huynh Van Ba | fb.com/profile.php?id=100003673032911
Paulus Le Son | fb.com/son.vanle85
Le Thanh Tung | fb.com/anthonylethanhtung
Le Thi Thap | fb.com/comuoi.hole.78
Manh Kim | fb.com/nguyen.manhkim
Nguyen Dinh Ha | fb.com/senator.nguyen
JB Nguyen Huu Vinh | fb.com/jbnguyenhuuvinh
Nguyen Manh Hung | fb.com/tamlinh.tran.188
Nguyen Thi Anh Tuyet | fb.com/tuyet.ohlala
Nguyen Thi Chau | fb.com/chau.nguyenthi.7771
Nguyen Thi Kim Chi | fb.com/chi.k.nguyen.94
Nguyen Thi Hue | fb.com/nguyen.hue.1610
Trang Nguyen | fb.com/tienlen.01.02.1990
Nguyen Van Hai | fb.com/dieucayclbnbtdvietnam
Nguyen Van Khanh | fb.com/profile.php?id=100001766666529
Dominic Pham | fb.com/dominic.pham.12
Moc Lan Pham | fb.com/lanpt.aus
Pham Minh Hoang | fb.com/phamminh.hoang.351
Than Pham | fb.com/maclam.pham
Pham Thanh Tam | fb.com/profile.php?id=100086496352356
Phong Van Phan | fb.com/luongdan.ly
Michel Tran Duc | fb.com/michel.tranduc
Tran Thi Thu Thuy | fb.com/tranthithuthuy83
Tran Minh Nhat | fb.com/minhnhat.paultran
Trinh Thi Nhung | fb.com/medadanntoc.duma
Trinh Thi Thao | fb.com/trinhthithao86
Truc Ho | fb.com/nhacsitrucho
Benny Truong | fb.com/profile.php?id=100005569474118
Tuan Khanh | fb.com/khanhtuanng
Tuong Thang | fb.com/tuong.thang
Elodie Vialle | fb.com/elodie.vialle
Vo Hong Ly | fb.com/hongly.vo.5059
Vo An Don | fb.com/bauquay
Vu Duc Khanh | fb.com/freedom.king.902266
Vu Thach | fb.com/thach.vu.980
—
Tham khảo:
1. James Pearson, “How Vietnam’s ‘influencer’ army wages information warfare on Facebook,” Reuters, July 8, 2021, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/how-vietnams-influencer-army-wages-information-warfare-facebook-2021-07-09; James Pearson, “Facebook says it removes accounts which targeted Vietnamese activists,” Reuters, December 1, 2021, https://www.reuters.com/technology/facebook-says-it-removes-accounts-which-targeted-vietnamese-activists-2021-12-01
2. “Harmful network targets Vietnamese civil society: Facebook must take action,” Viet Tan, October 28, 2022, https://viettan.org/en/harmful-network-targets-vietnamese-civil-society-facebook-must-take-action
3. Elizabeth Dwoskin, Tory Newmyer, and Shibani Mahtani, “The case against Mark Zuckerberg: Insiders say Facebook’s CEO chose growth over safety,” Washington Post, October 25, 2021, https://www.washingtonpost.com/technology/2021/10/25/mark-zuckerberg-facebook-whistleblower
4. Dai Do, Duyen Bui, Michel Tran Duc, “#StopVNtrolls: Combatting Force 47 and Cyber Censorship,” Viet Tan, February 2023, https://viettan.org/en/stopvntrolls
5. Elise Thomas, “Case Study 1: Farming Facebook,” ISD, Conspiracy Clickbait series, January 19, 2022, https://www.isdglobal.org/wp-content/uploads/2022/01/Conspiracy-Clickbait-Study-1.pdf
6. Nathaniel Gleicher, “Removing New Types of Harmful Networks,” Meta, September 16, 2021, https://about.fb.com/news/2021/09/removing-new-types-of-harmful-networks
