Bảy Tổ chức Việt Nam và quốc tế đã phối hợp soạn thảo và đệ nạp Ban Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát của Liên Hiệp Quốc hồ sơ về thực trạng nhân quyền Việt Nam và kiến nghị các điểm cho kỳ kiểm điểm định kỳ phổ quát đối với nước thành viên CHXHCNVN được ấn định sẽ diễn ra ngày 22/01/2019 tới đây.
Xin giới thiệu quí độc giả hồ sơ và kiến nghị nêu trên.
BBT web Việt Tân.
—–
Hồ sơ đệ trình đến Ban Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát của Liên Hiệp Quốc
về Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam
của các tổ chức ACAT, Hội Bầu Bí Tương Thân, Hội Anh Em Dân Chủ. Tổ Chức Theo Dõi Luật Sư Quyền Canada (Lawyer’s Rights Watch Canada), Phóng Viên Không Biên Giới (RSF), Phong Trào Lao Động Việt và Đảng Việt Tân
để được cứu xét trong phiên họp thứ 32 của Ban Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát năm 2019
Tháng 7 năm 2018
Giới thiệu
1. ACAT, Hội Bầu Bí Tương Thân, Hội Anh Em Dân Chủ, Tổ Chức Theo Dõi Luật Sư Quyền Canada, Phóng viên Không Biên giới, Phong trào Lao động Việt, và Đảng Việt Tân chào đón cơ hội đóng góp vào chu kỳ thứ ba của tiến trình Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát về nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Chúng tôi gửi báo cáo này về tình trạng nhân quyền ở Việt Nam, liên quan đến tự do biểu đạt và việc tuân thủ các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của Việt Nam cùng với các khuyến nghị của chúng tôi với Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR) cho Phiên họp thứ 32 của Nhóm Công tác Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát (UPR) tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc vào tháng 1 năm 2019.
2. Trong lần Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát năm 2014, Chính phủ Việt Nam đã chấp nhận 182 trong số 227 khuyến nghị. Tuy nhiên, mặc dù chính phủ Việt Nam chấp nhận các khuyến nghị trong các lãnh vực tiếp tục tham gia các tiêu chuẩn quốc tế về nhân quyền, thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến nhân quyền và hợp tác với quốc tế về nhân quyền, họ tiếp tục nhận được những lời chỉ trích từ quốc tế vì họ càng ngày càng giới hạn những quyền cơ bản kể cả quyền tự do biểu đạt và tự do thông tin. Đáng chú ý nhất, Nghị viện châu Âu đã thông qua hai Nghị quyết khẩn cấp về việc bắt giữ luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài và nhà báo Nguyễn Văn Hoá vào Tháng 6 năm 2016 và Tháng 12 năm 2017. Hơn nữa, Nhóm Công tác Liên Hiệp Quốc về Giam giữ Tùy Tiện (UNWGAD) đã phán quyết ủng hộ một số kiến nghị được đệ trình thay mặt cho các blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền. Nhóm Công tác lưu ý rằng những trường hợp được đệ trình với UNWGAD có thể là những chỉ dấu của sự “giam giữ lan rộng và có hệ thống hoặc sự tước đoạt tự do nghiêm trọng xâm phạm đến các quy định của luật pháp quốc tế có thể cấu thành tội ác chống nhân loại”. [1]
3. Từ năm 2014, chính phủ Việt Nam đã hạn chế nghiêm trọng quyền tự do căn bản về biểu đạt và thông tin. Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến việc đàn áp nghiêm trọng các nhà báo, blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền trong hai năm qua. Nội dung đệ trình này sẽ khảo sát các vấn đề chính sau:
- Tước đoạt tự do ngôn luận và thông tin
- Hạn chế tự do báo chí
- Tăng cường các cuộc tấn công kỹ thuật số
- Thu hẹp xã hội dân sự
- Bức hại các nhà báo, blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền
Tước Đoạt Tự Do Ngôn Luận và Thông Tin
4. Chính phủ Việt Nam đã chấp nhận một số đề nghị về việc thúc đẩy và bảo vệ tự do ngôn luận trên mạng và ngoài mạng trong Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát lần trước (số 145, số 146, số 153 và số 158); tuy nhiên họ đã không tôn trọng quyền tự do ngôn luận mà lại ban hành những luật mới tước đoạt quyền tự do thông tin và biểu đạt.
5. Hơn nữa, cần lưu ý rằng chính phủ Việt Nam đã không cho phép các thủ tục khiếu nại cá nhân liên quan đến Nghi thức Tuỳ ý đối với ICCPR (Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị). Điều này ngăn cản Ủy ban Nhân quyền trong việc tiếp nhận những khiếu nại cá nhân về việc nhà cầm quyền Việt Nam không đáp ứng các tiêu chuẩn liên quan đến ICCPR.
Luật An Ninh Mạng
6. Việc Quốc hội Việt Nam thông qua luật “an ninh mạng” vào tháng 6 năm 2018 có thể tác động nghiêm trọng và hạn chế quyền tự do ngôn luận và tự do thông tin trực tuyến. Luật an ninh mạng nhằm mục đích bảo vệ chống lại “âm mưu hoặc việc sử dụng không gian mạng để làm tổn hại đến chủ quyền, lợi ích và an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.” Đáng chú ý, ngôn ngữ mơ hồ và bao quát này có thể tạo điều kiện lạm dụng bởi những người ban hành luật.
7. Điều 8 của luật an ninh mạng xác định các hành vi bị cấm là “đăng tải, chuẩn bị và phổ biến những thông tin trên không gian mạng” mà nó có thể “phá vỡ an ninh hoặc trật tự công cộng” hoặc được coi là “tuyên truyền chống nhà nước”. Ngôn ngữ bao quát nhắc đến tuyên truyền chống lại Nhà nước trước đó đã được sử dụng để hạn chế quyền tự do ngôn luận.
Tự Do Thông Tin
8. Nhà cầm quyền Việt Nam đã chấp nhận các khuyến nghị nhằm bảo vệ và bảo đảm sự tôn trọng quyền tự do thông tin (số 149). Mặc dù đã có cam kết này, Quốc hội Việt Nam vẫn thông qua Luật Tiếp cận Thông tin vào tháng 4 năm 2016 nhằm hạn chế quyền truy cập thông tin. Hơn nữa, luật này còn cho phép nhà chức trách trừng phạt các cá nhân nào đã chia sẻ thông tin công cộng được coi là quan trọng của nhà nước.
9. Điều 6 của Luật Tiếp cận thông tin ngăn cản công dân Việt Nam truy cập các tài liệu của chính phủ và cơ quan nhà nước cho đến khi chúng được xem xét và giải mật bởi chính quyền. Công dân không được phép nhận thông tin theo các lĩnh vực rộng lớn bao gồm chính trị, kinh tế và công nghệ (Kỹ Thuật).
10. Điều 11 của pháp luật ngăn cản cá nhân cung cấp hoặc thu thập thông tin có thể được coi là “chống đối Nhà nước” hoặc “làm suy yếu chính sách đoàn kết” cũng như làm tổn hại đến “danh dự, nhân phẩm hoặc danh tiếng, hoặc gây thiệt hại tài sản cho cá nhân, cơ quan hoặc tổ chức”. Ngôn ngữ mơ hồ trên sẽ tạo cơ hội cho nhà cầm quyền Việt Nam từ chối cung cấp thông tin hoặc truy tố những cá nhân nào đã thu thập hoặc phổ biến thông tin quan trọng của nhà nước.
Hạn Chế Tự Do Báo Chí
11. Chính phủ Việt Nam đã chấp nhận một số khuyến nghị (số 144, số 156, số 159) để quảng cáo phương tiện truyền thông miễn phí và cho phép các phương tiện truyền thông ngoài nhà nước hoạt động trong Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát trước đó. Mặc dù vậy, chính phủ Việt Nam đã thắt chặt sự kìm kẹp trong lĩnh vực truyền thông và đã ban hành những bộ luật nhằm hạn chế việc công bố những thông tin chính xác.
12. Những ký giả làm báo in và Truyền Thanh/Hình đều đã phải chịu sự chi phối và kiểm soát hoàn toàn từ đảng cộng sản Việt Nam. Cơ quan truyền thông của nhà nước còn biến thể sang truyền thông điện tử như những trang mạng hay truyền thông đại chúng cá nhân như Facebook và Twitters nên đã đưa đến sự vươn rộng tầm kiểm soát của cơ quan truyền thông nhà nước đến toàn ộng đồng mạng.
Luật Báo Chí
13. Nhà cầm quyền Việt Nam đã thông qua một dự luật về báo chí vào tháng 4/2016. Ngoài việc duy trì quyền kiểm soát toàn bộ báo chí của nhà nước, nó còn bao gồm thêm trách nhiệm của phóng viên và Hội Ký giả phải tuân theo đường hướng chỉ đạo và quan đìểm của đảng cộng sản. Bộ luật cũng còn bao gồm thêm những điều khoản cấm kỵ đối với sinh hoạt của báo giới.
14. Điều khoản 4 của Bộ luật báo chí ấn định rằng đường hướng của báo chí phải là “tiếng nói của đảng và của các cơ quan nhà nước, những tổ chức chính trị xã hội, những chuyên gia chính trị xã hội, những tổ chức xã hội và những tổ chức chuyên môn trong xã hội, vì vậy phải phối hợp xuất bản cùng với đảng cộng sản và những cơ quan, tổ chức trong đảng.
15. Điều 8 của bộ luật có đề cập đến vai trò và quyền hạn của Hội Ký Giả Việt Nam, nhấn mạnh việc ký giả chịu sự kiểm soát từ nhà nước. Điều luật này mô tả rõ những sinh hoạt mà Hội Ký Giả VN được phép thay vì cho phép Hội được hoạt động tự trị. Hơn nữa, Điều luật này còn nhấn mạnh rằng cương vị của Hội Ký Giả VN là “nhằm phối hợp hoạt động với các cơ quan nhà nước để tuyên truyền và phổ biến Luật Báo Chí”. Điều này rõ ràng cho thấy sự thiếu vắng những cơ quan truyền thông độc lập hoặc những Hội Ký Giả vì tất cả Ký Giả phải họp tác với nhà nước.
16. Đáng quan tâm nhất là Điều 9 của bộ luật nói rằng báo chí bị cấm không được ngay cả “in ấn và phổ biến trên truyền thanh/truyền hình hay trên mạng những thông tin” được xem là chỉ trích nhà nước, cũng như những thông tin có thể dẫn đến “sự chia rẽ giai cấp xã hội, giữa nhân dân và chính quyền” hoặc “xúc phạm đến tổ quốc và những anh hùng dân tộc”. Điều khoản này của bộ luật bo chí cũng ngăn cấm ký giả không được tường thuật những vấn đề chính trị nhạy cảm hay phổ biến những quan điểm chống đối nhà nước.
17. Thêm nữa, Điều 57 nhấn mạnh rằng bất cứ ký giả hoặc cơ quan truyền thông nào phổ biến những thông tin có nội dung bị coi là vi phạm điều 9 thì sẽ bị thu hồi thẻ hành nghề (Ký Giả).
18. Điều 38 của Luật Báo Chí cũng nói rằng các ký giả và các cơ quan truyền thông bắt buộc phải tiết lộ xuất xứ của nguồn tin khi được yêu cầu bởi một “Giám Sát Trưởng”, “Chánh Án” hoặc một viên chức nào có quyền hạn tương đương.
Gia Tăng Các Cuộc Tấn Công Kỹ Thuật Số
19. Trong lần Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát vào năm 2014, nhà cầm quyền Việt Nam đã chấp nhận các khuyến nghị liên quan đến việc cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trực tuyến (Số 154 và 155). Tuy nhiên, sau đó, chính quyền đã tạo ra các luật mới và tìm ra chiến thuật để ngăn chặn thông tin trực tuyến và truy cập thông tin riêng tư và an toàn bằng cách buộc các công ty nước ngoài thiết lập các máy chủ nhằm lưu trữ dữ liệu tại VN theo luật bản xứ.
20. Nhà cầm quyền VN đã thông qua một luật an ninh mạng kêu gọi các trung tâm dữ liệu được thu thập và lưu trữ trong nước. Điều 26 của bộ luật yêu cầu các tổ chức nước ngoài phải thiết lập các máy chủ lưu trữ dữ liệu tại địa phương và đặt các văn phòng tại Việt Nam. Luật này buộc các công ty internet nước ngoài phải hoạt động theo luật pháp Việt Nam, cung cấp dữ liệu người sử dụng theo yêu cầu từ đó có thể cho các cơ quan này khả năng truy cập và kiểm duyệt dữ liệu và thông tin của người sử dụng.
21. Các Dư Luận Viên (DLV) của nhà cầm quyền đã mở các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) trên các trang web và ứng dụng di động, khiến các trang web và ứng dụng không thể tiếp cận được với dân chúng nói chung. Vào tháng 5 năm 2016, các tin tặc được nhà nước bảo trợ đã bắt đầu một cuộc tấn công DDoS trên một ứng dụng di động được sử dụng để khuyến khích người dùng điện thoại thông minh thể hiện quan điểm chính trị của họ trước cuộc bầu cử Quốc hội Việt Nam. [2] Một trang web do các nhóm xã hội dân sự Việt Nam dẫn đầu đánh dấu kỷ niệm một năm về cuộc khủng hoảng cá Formosa ngoài khơi miền Trung Việt Nam đã bị DDoS tấn công thường xuyên sau khi ra mắt vào tháng 3 năm 2017. Các cuộc tấn công DDoS đã ngăn cản người dùng tại Việt Nam truy cập thông tin và như vậy quyền tự do ngôn luận và tự do thông tin của người VN đã bị vi phạm trắng trợn.
22. Một điều quan tâm đặc biệt là thông báo của một vị tướng Việt Nam vào tháng 12 năm 2017 rằng một lực lượng đặc nhiệm có tên “Lực lượng 47” đã được sử dụng để chống lại thông tin mà các cơ quan chức năng coi là sai hoặc phê phán nhà nước. Tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Cục trưởng Bộ Chính trị Quân sự Việt Nam, cho biết, Quân đoàn mạng internet (Cyberarmy) đã “sẵn sàng chiến đấu chống lại quan điểm sai lầm trong mỗi giây, phút và giờ.” [3]
23. Vào năm 2017, nhà cầm quyền Việt Nam đã gửi cho Google một số yêu sách đòi xóa hơn 6.000 video trên Youtube trích dẫn lý do “an ninh quốc gia” hoặc “phê bình chính phủ”. [4] Phần lớn các yêu cầu đến từ các cơ quan chính phủ, báo hiệu việc quy định của chính phủ Việt Nam liên quan đến nội dung đã được đăng tải trên các trang mạng được sử dụng bởi cư dân mạng Việt Nam.
24. Với Facebook trở thành nền tảng truyền thông xã hội phổ biến nhất ở Việt Nam, nhà cầm quyền Việt Nam thường xuyên cố gắng kiểm duyệt Facebook trong những thời gian có biến chuyển chính trị nhạy cảm cao. Trong các cuộc biểu tình sau cuộc khủng hoảng cá Formosa ở miền Trung VN, nhà cầm quyền liên tục ngăn chặn việc truy cập vào Facebook ở những khu vực mà các cuộc biểu tình công khai có thể xảy ra. [5]
25. Chính quyền cũng đã làm việc với các công ty viễn thông để chặn các tin nhắn nếu người dùng điện thoại di động gửi tin nhắn chứa các từ cụ thể như “biểu tình” (phản đối) hoặc “bầu” (bỏ phiếu) vào tháng 5 năm 2016 khi cuộc bầu cử Quốc hội Việt Nam diễn ra sau Cuộc khủng hoảng cá Formosa. [6]
Đàn Áp Các Nhà Báo, Blogger Và Các Nhà Bảo Vệ Nhân Quyền
26. Chính phủ Việt Nam chấp nhận các khuyến nghị để bảo vệ và cung cấp một môi trường thuận lợi cho công việc của các nhà báo, các blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền (số 149, số 167). Ngoài ra, Chính phủ Việt Nam cũng chấp nhận các khuyến nghị sửa đổi Bộ luật hình sự của mình để bảo đảm không thể áp dụng một cách tùy tiện để hạn chế quyền tự do ngôn luận và phù hợp với nghĩa vụ nhân quyền quốc tế (số 34, số 150, số 156 , Số 157, số 166). Mặc dù vậy, chính quyền đã đưa ra một cuộc đàn áp chính trị chưa từng có vào năm 2017, bắt giữ, lưu đày hoặc ban hành lệnh bắt giữ hơn 25 blogger, nhà báo công dân và các nhà đấu tranh ôn hoà. Nhiều người đã bị kết án tù dài hạn.
Luật Hình Sự 2015
27. Quốc hội Việt Nam đã thông qua một Bộ luật hình sự mới để thay thế Bộ luật hình sự năm 1999 vào tháng 11 năm 2015 và có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2018. Mặc dù Bộ luật hình sự đã được thay đổi, nhiều bài báo mơ hồ trích dẫn an ninh quốc gia và được sử dụng tùy tiện để bắt giữ các nhà đấu tranh và các nhà bảo vệ nhân quyền vẫn còn tồn tại.
28. Điều 109 (trước đây là Điều 79) về “các hoạt động chống nhà nước” đã được áp dụng cho các nhà bảo vệ nhân quyền cao cấp, nhiều người trong hội Anh Em Dân Chủ, một tổ chức đã đào tạo và giáo dục mọi người về các quyền cơ bản của công dân. Trong những năm gần đây, hội Anh Em Dân Chủ (Brotherhood for Democracy) đã đưa ra các chiến dịch hỗ trợ nạn nhân bị cướp đất và ngư dân bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng môi trường Formosa. Nhiều thành viên trong hội – bao gồm Nguyễn Văn Đài, Lê Thu Hà, Nguyễn Trung Tôn, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trổi, Trương Minh Đức, Trần Thị Xuân, và Nguyễn Văn Túc – đã bị kết án tù dài hạn đến 15 năm dưới hình phạt này. Nhóm báo cáo đặc biệt (Special Rapporteur) nói về tình hình của các nhà bảo vệ nhân quyền, Chủ tịch hiện tại của Nhóm công tác về giam giữ tùy tiện và Báo cáo viên đặc biệt về việc thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do có ý kiến và ngôn luận thúc giục chính phủ Việt Nam không bắt bớ hoặc bịt miệng các nhà hoạt động xã hội dân sự sau cuộc xét xử sáu thành viên của hội Anh Em Dân Chủ vào tháng 4 năm 2018. [7]
29. Các nhà bảo vệ nhân quyền đáng chú ý khác và các nhà báo công dân vẫn bị giam vì tội “hoạt động chống nhà nước” bao gồm Trần Huỳnh Duy Thức, bị kết án 16 năm tù, cộng 5 năm quản thúc tại gia; Hồ Đức Hòa, bị kết án 13 năm tù, cộng 5 năm quản thúc tại gia; và Nguyễn Đăng Minh Mẫn, bị kết án 8 năm tù, cộng 5 năm quản thúc tại gia. UNWGAD đã ban hành các phán quyết ủng hộ ba nhà hoạt động nhân quyền nêu trên, quyết định rằng việc giam giữ họ đã vi phạm quyền tự do ý kiến và biểu đạt. Lê Đình Lượng, một nhà tổ chức cộng đồng cũng bị buộc tội thực hiện “các hoạt động chống nhà nước”, vẫn còn bị tạm giam từ tháng 7 năm 2017.
30. Nhiều blogger cũng đã bị bắt và bị kết án tù dài hạn vì tội “tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 88 của Bộ luật Hình sự năm 1999 (được đổi thành Điều 117 của Bộ luật hình sự năm 2015). Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Nguyễn Văn Hoá, Trần Thị Nga, Phan Kim Khánh và Trần Hoàng Phúc bị bắt giữ từ năm 2016 đến năm 2017 và đã bị kết án tù tối đa 10 năm tù. Những người nói trên là những blogger cũng đã làm việc với nhiều tổ chức truyền thông độc lập khác nhau, làm việc để báo cáo về cuộc khủng hoảng môi trường Formosa. Các chuyên gia về nhân quyền của LHQ đã truyền tải sự lo lắng của họ tời các nhà chức trách của Việt Nam, nói rằng “bỏ tù các bloggers và các nhà đấu tranh về việc làm chính đáng của họ để nâng cao nhận thức của cộng đồng về các vấn đề sức khỏe môi trường là không thể chấp nhận được.” [8]
31. Cựu tù nhân kiêm luật sư nhân quyền Lê Quốc Quân đã mô tả các điều kiện nhà tù là “khắc nghiệt” nơi mà các nhà bảo vệ nhân quyền bị cầm tù với “kẻ giết người, cướp, người bị bệnh nặng.” [9] Cựu tù nhân lương tâm Đặng Xuân Diệu cho biết ông bị tra tấn, tống tiền và buộc phải làm nô lệ. Ông bị khủng bố và bị đánh đập, và bị cùm trong một nhà tù đen và hôi thối mà không có nước để sử dụng trong 10 ngày. Nhà đấu tranh về quyền đất đai Trần Thị Thúy, hiện đang thụ án tám năm, đã bị từ chối điều trị một khối u trong tử cung gây đau đớn như tra tấn. Cô đã được cho biết rằng cô sẽ không được điều trị y tế trừ khi cô “thú nhận” những tội ác mà cô đã bị kết án.
32. Đặc biệt lưu ý, blogger Phạm Minh Hoàng đã bị tước quốc tịch gốc và bị trục xuất khỏi Việt Nam vào tháng 6 năm 2017. Hoàng, người trước đây đã trải qua 17 tháng tù vì “hoạt động chống nhà nước”, bị ép lôi ra khỏi nhà và trục xuất sang nước Pháp. Sự phán quyết để tước đi quốc tịch của Phạm Minh Hoàng vào tháng 5 năm 2017 dựa trên quan điểm chính trị của ông đã vi phạm Điều 15 của Tuyên ngôn Nhân quyền, khẳng định rằng không có cá nhân nào bị tước đoạt quốc tịch một cách tùy tiện.
33. Hơn nữa, các nhà bảo vệ nhân quyền và các blogger cũng liên tục bị quấy rối bởi chính quyền địa phương. Kể từ khi được thả, nhà hoạt động nhân quyền Đỗ Thị Minh Hạnh thường bị công an địa phương quấy nhiễu và đe dọa. Cô đã bị tấn công vào tháng 11 năm 2015 sau một cuộc họp với các công nhân từ một công ty để hỗ trợ chiến dịch về sự công nhận quyền bồi thường của người lao động. Gần đây nhất vào tháng 6 năm 2018, nhà của gia đình Minh Hạnh ở Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đã bị ném đá ba lần vào giữa đêm trong hai tuần. Sự cố mới nhất vào ngày 30 tháng 6 liên quan đến các thiết bị nổ được ném gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngôi nhà của họ. [10]
- Trước khi bị bắt, Mục sư Nguyễn Trung Tôn và bạn của ông bị bắt cóc và tấn công bởi những người đàn ông mặc đồng phục vào tháng 2 năm 2017. Họ bị buộc phải rời khỏi xe ở Quảng Bình và bị đưa đến một vùng xa xôi của tỉnh Hà Tĩnh lân cận, đánh đập ở chân và bàn chân bằng một thanh sắt. Họ bị cướp tất cả đồ đạc và quần áo của họ và bị bỏ rơi bởi những kẻ tấn công. Hai người này được tìm thấy vào sáng hôm sau bởi những người dân địa phương và đã giúp họ trở về nhà của Mục sư Tôn ở tỉnh Thanh Hóa.
- Tương tự, nhà báo công dân và nhà bảo vệ nhân quyền Trần Minh Nhật có nhà ở Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng cũng bị ném đá thường xuyên trong tháng 1 và tháng 2 năm 2016, khiến nhà hoạt động bị ném đá vào đầu. Trước đó, các vụ mùa của gia đình ông đã bị đầu độc và những kẻ côn đồ ủng hộ chính phủ đốt cháy các nhà máy khô bên cạnh nhà ông. Những sự cố thường xuyên như quấy rối và đe dọa tạo ra một môi trường rất bất lợi cho các nhà báo công dân và các nhà bảo vệ nhân quyền ở Việt Nam.
Kiến Nghị
34. Việc phê chuẩn các công cụ quốc tế
- Phê chuẩn Công ước Phụ của Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị cho phép Ủy ban Nhân quyền nhận được các khiếu nại cá nhân liên quan đến chính phủ Việt Nam không đáp ứng các tiêu chuẩn liên quan đến ICCPR.
35. Tình trạng tự do ngôn luận và thông tin bị tước đoạt
- Loại bỏ ngôn ngữ không rõ ràng và mơ hồ trong luật “an ninh mạng” có thể được sử dụng để hạn chế quyền tự do ngôn luận và tự do thông tin trực tuyến.
- Loại bỏ các luật được sử dụng để hạn chế quyền tự do ngôn luận hoặc hội họp dưới sự bảo vệ của “an ninh quốc gia”.
- Bảo đảm pháp luật liên quan đến việc tiếp cận thông tin đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về tự do thông tin.
36. Tình trạng tự do báo chí bị hạn chế
- Truyền thông Việt Nam nên độc lập từ nhà nước để đa dạng hóa bối cảnh truyền thông và cho phép các tổ chức truyền thông độc lập khác nhau hoạt động.
- Xóa bỏ các điều khoản trong luật báo chí nói rằng vai trò của báo chí là “tiếng nói của Đảng”.
- Hiệp hội nhà báo Việt Nam (và bất kỳ tổ chức nào khác đại diện cho báo chí) phải là một tổ chức độc lập với nhà nước và duy trì chức năng truyền thống của báo chí như đệ tứ quyền và làm việc như là cơ quan giám sát các tổ chức xã hội.
- Các nhà báo phải được phép báo cáo về tin tức chính trị nhạy cảm và bao gồm các quan điểm rất quan trọng của nhà nước để sản xuất các bài báo tin tức công bằng.
- Các quy trình pháp lý thích hợp phải được tuân thủ để giúp các nhà báo và các tổ chức mới bảo vệ nguồn tin của họ.
37. Tình trạng gia tăng các cuộc tấn công kỹ thuật số
- Loại bỏ luật “an ninh mạng” buộc các công ty nước ngoài phải lưu trữ dữ liệu ở Việt Nam và tuân thủ các luật tùy tiện trong nước có thể dẫn đến việc chia sẻ dữ liệu và thông tin của người sử dụng.
- Chấm dứt Lực Lượng 47 để ngăn chặn bất kỳ hình thức quấy rối hoặc đe dọa trực tuyến nào và bảo đảm rằng quyền tự do ngôn luận và tự do thông tin mạng cũng được tôn trọng.
- Dừng làm việc với các nhà cung cấp dịch vụ internet trong nước với mục đích chặn các trang web và tin nhắn trong thời gian nhạy cảm về mặt chính trị.
38. Tình trạng bức hại các nhà báo, blogger và các nhà bảo vệ nhân quyền
- Loại bỏ các quy định không rõ ràng của Bộ luật hình sự năm 2015 thường được sử dụng để bắt giữ và kết án các nhà báo, blogger và nhân viên bảo vệ nhân quyền với án tù dài.
- Bảo đảm rằng việc đối xử với các tù nhân hoàn toàn tuân thủ các điều kiện được quy định trong ‘Nguyên tắc Bảo vệ Bất Cứ Ai dưới bất kỳ hình thức tạm giam hoặc giam cầm nào”, được Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc phê chuẩn 43/173 ngày 9 tháng 12 năm 1988.
- Khôi phục lại quyền công dân của Phạm Minh Hoàng, người đã bị tước quốc tịch đơn thuần chỉ vì hành xử quyền tự do ngôn luận và lập hội của mình.
- Trả tự do cho tất cả các nhà báo công dân, các blogger, các nhà bảo vệ nhân quyền, các nhà hoạt động tôn giáo và xã hội ngay lập tức và vô điều kiện. Từ đầu, lý ra họ đã không bao giờ phải bị giam giữ.
- Tiến hành các cuộc điều tra độc lập về sự quấy rối và đe doạ của các nhà hoạt động.
—–
[1] https://www.ohchr.org/Documents/Issues/Detention/Opinions/Session78/A_HRC_WGAD_2017_26.pdf
[2] https://viettan.org/en/ahead-of-national-assembly-election-vietnamese-authorities-resort-to-ballot-stuffing-on-independent-platform-for-political-expression/
[3] https://rsf.org/en/news/vietnams-cyber-troop-announcement-fuels-concern-about-troll-armies
[4] https://transparencyreport.google.com/government-removals/by-country/VN?4-hl=en&country_request_amount=group_by:totals;authority:VN&lu=country_request_amount&country_item_amount=group_by:reasons;authority:VN
[5] https://techcrunch.com/2016/05/17/facebook-blocked-in-vietnam-over-the-weekend-due-to-citizen-protests/
[6] http://viettan.org/en/vietnam-cyber-dialogue/
[7] https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=22937&LangID=E
[8] https://www.ohchr.org/en/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=22696&LangID=E
[9] http://www.advocatenvooradvocaten.nl/10810/vietnam-interview-with-le-quoc-quan/
[10] https://www.amnesty.org/en/press-releases/2018/07/viet-nam-authorities-must-protect-activist-from-mob-attacks/
Nguồn: https://viettan.org/tinh-trang-nhan-quyen-vn-va-kien-nghi-cua-cac-to-chu...
