Ảnh: Từ phải qua: ông Chu Mạnh Sơn, bà Nguyễn Thị Luyến và ông Nguyễn Văn Thêm khi mới bị bắt
Một người bất đồng chính kiến từng bị chính quyền Việt Nam xử 30 tháng tù giam với cáo buộc "tuyên truyền chống nhà nước" vừa mới bị cảnh sát Thái Lan bắt giữ và đối diện nguy cơ trục xuất khi đang xin tị nạn chính trị tại Thái Lan.
Hôm 8 tháng 4, cảnh sát Thái Lan bắt một nhóm năm người Việt tị nạn trong đó có ông Chu Mạnh Sơn.
Ông Sơn cho biết gia đình ông có quy chế tị nạn của Liên Hiệp Quốc và đang trong quá trình làm hồ sơ đi định cư tại Canada.
Ông cùng những người tị nạn khác tới trụ sở của lực lượng Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan hôm 8/4, với mục đích xin giấy lý lịch tư pháp, thể theo yêu cầu của cơ quan di trú Canada như thủ tục cuối cùng trước khi đi định cư, và bị bắt giữ tại đây.
Ông kể lại sự việc với phóng viên RFA qua điện thoại từ trung tâm giam giữ người nhập cư IDC của Bangkok như sau:
“Khi mà tôi và gia đình anh chị Thêm-Luyến vào văn phòng cảnh sát bên tư pháp của cảnh sát hoàng gia để xin giấy xác nhận tư pháp, thì họ hỏi tôi giấy tờ, sau đó tôi đưa thẻ UN nhưng sau đó họ yêu cầu đưa hộ chiếu thì tôi không có. Còn gia đình anh chị Thêm-Luyến thì đã từ lâu không còn hộ chiếu.
Sau đó thì họ yêu cầu chúng tôi ngồi lại và gọi cảnh sát bên di trú đến, sau đó thì cả tôi và gia đình anh chị Thêm-Luyến, và hai đứa còn một đứa 16 tuổi, một đứa năm tháng tuổi, tổng cộng là năm người bị đưa về IDC. Hiện giờ thì tôi đang bị nhốt tại nhà tạm giữ của IDC.”
Thái Lan là nơi nhiều người Việt Nam chọn tới xin tị nạn để tránh sự đàn áp ở quê nhà vì các lý do như tôn giáo và chính trị, tuy nhiên nước này chưa ký Công ước 1951 của Liên Hiệp Quốc liên quan đến tình trạng người tị nạn .
Những người này thường không có giấy tờ hợp pháp, phải đối diện với việc bị bắt bởi cảnh sát di trú vì bị coi là người cư trú bất hợp pháp.
Ông Chu Mạnh Sơn cho biết, sau khi bị bắt một ngày thì cảnh sát Thái Lan đã đưa họ ra tòa với kết quả những người này bị buộc tội cư trú bất hợp pháp và nhận bản án trục xuất.
“Sáng ngày mùng 9 thì cảnh sát họ đưa chúng tôi ra toà, sau đó toà tuyên phạt mỗi người 10.000 baht, riêng tôi thì phải nộp thêm một ngàn nữa do nhập cảnh bất hợp pháp, vì tội vượt biên vào đây. Sau khi nộp tiền thì họ nói rằng sẽ đưa chúng tôi về IDC sau đó sẽ có lệnh trục xuất.”
Bản thân ông Chu Mạnh Sơn là một cựu tù nhân lương tâm, ông bị buộc tội “tuyên truyền chống nhà nước” và chịu án 30 tháng tù giam hồi năm 2012, trong một vụ án được biết đến dưới tên “14 thanh niên Công giáo và Tin Lành”.
Ông này cho biết bản thân và gia đình vượt biên giới tới Thái Lan lánh nạn vào năm 2017 vì sự truy quét của công an Việt Nam. Trả lời câu hỏi điều gì sẽ xảy ra nếu ông bị trục xuất về nước, ông Sơn nói:
“Đối với trường hợp của tôi, trước đây là một người bất đồng chính kiến hoạt động chính trị, đang bị cảnh sát ở Việt Nam truy tìm. Nếu như bị trục xuất về Việt Nam thì sẽ phải đối mặt với án tù rất là cao.”
Cùng bắt với ông Chu Mạnh Sơn là gia đình của ông Nguyễn Văn Thêm, cũng là những người tị nạn gồm: vợ là bà Nguyễn Thị Luyến, hai người con là bé Philip Nguyễn Nhật Nam (khoảng năm tháng tuổi), và Nguyễn Tiến Đạt 17 tuổi.
Đài Á châu Tự do đang liên hệ với phía cơ quan chức trách của Thái Lan để xác minh thông tin về lệnh trục xuất đối với những người này.
Phóng viên cũng đã liên hệ với Bộ phận Bảo vệ người tị nạn của văn phòng Cao uỷ Liên Hiệp Quốc về người tị nạn tại Thái Lan để xác minh về vụ bắt giữ và tình trạng của năm người Việt tị nạn, nhưng người đại diện của bộ phận này từ chối cung cấp thông tin vì lý do “bảo mật”.
