Amy Truc Tran|
Đại tá Hồ Ngọc Cẩn sinh ngày 24/3/1938 tại xã Vĩnh Thạnh Vân, Rạch Giá. Tại thời điểm Việt cộng cướp miền Nam, ông đang giữ chức tỉnh trưởng tỉnh Chương Thiện.
Khoảng hơn 9 giờ tối ngày 30/4/1975, gần nửa ngày sau khi nhận được lệnh buông súng đầu hàng, đại tá Hồ Ngọc Cẩn vẫn quyết không buông súng, chiến đấu đến cùng, ông cùng các sĩ quan trong Ban Chỉ Huy Tiểu Khu và các chiến sĩ Tiểu Khu Chương Thiện đã đánh một trận tuyệt vọng nhưng lừng lẫy nhất trong chiến sử Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Đánh tới viên đạn và giọt máu cuối cùng và đành sa cơ giữa vòng vây của bầy lang sói. Cuộc chiến đấu kéo dài đến 11 giờ trưa ngày 1/ 5/1975, khi quân ta không còn gì để bắn nữa, Đại Tá Cẩn lệnh cho thuộc cấp buông súng. Khi những người lính Cộng phỉ chỉa súng vào hầm chỉ huy Tiểu Khu Chương Thiện, Đại Tá Hồ Ngọc Cẩn, vị Trung Úy tùy viên và các sĩ quan tham mưu, hạ sĩ quan và binh sĩ tùng sự đều có mặt. Một viên chỉ huy Việt Cộng tên Năm Thanh hùng hổ chỉa khẩu K 54 vào đầu Đại Tá Cẩn dữ dằn gằn giọng: "Anh Cẩn, tội anh đáng chết vì những gì anh đã gây ra cho chúng tôi". Đại Tá Cẩn cười nhạt không trả lời.
Ngày 14/ 8/1975, trong bầu không khí ảm đạm, người dân thủ phủ Cần Thơ đã chứng kiến giây phút lìa đời cao cả của người anh hùng Hồ Ngọc Cẩn. Đại Tá Cẩn trong chiếc áo tù vẫn hiên ngang để lại cho lịch sử lời khẳng khái: "Tôi chỉ có một mình, không mang vũ khí, tôi không đầu hàng, các ông cứ bắn tôi đi. Nhưng trước khi bắn tôi xin được mặc quân phục và chào lá quốc kỳ của tôi lần cuối". Dĩ nhiên lời yêu cầu không được thỏa mãn. Trước lúc bị hành hình, những người xử ông hỏi ông có nhận tội vừa nêu ra không thì ông dõng dạc trả lời như sau:
"Nếu tôi thắng trong cuộc chiến, tôi sẽ không kết án các anh như các anh kết án tôi. Tôi cũng không hạ nhục các anh như các anh bôi nhọ tôi. Tôi cũng không hỏi các anh câu mà các anh hỏi tôi. Tôi chiến đấu cho tự do của người dân. Tôi có công mà không có tội. Các Anh Không ai có quyền kết tội tôi. Lịch sử sẽ phê phán đoán các anh là giặc đỏ hay tôi là ngụy. Các anh muốn giết tôi, cứ giết đi. Không cần phải bịt mắt" và hô to "Đả đảo cộng sản. Việt Nam Cộng Hòa muôn năm" Năm sáu tên bộ đội nhào vào tấn công như lũ lang sói, chúng la hét man rợ và đánh đấm người anh hùng sa cơ tàn nhẫn.
Người phụ nữ nhân chứng nước mắt ràn rụa, bà nhắm nghiền mắt lại không dám nhìn. Bà nghe trong cõi âm thanh rừng rú có nhiều tiếng súng nổ chát chúa. Khi bà mở mắt ra thì thấy nhiều tên Việt Cộng quây quanh thi thể của Đại Tá Cẩn và khiêng đem đi.
Đại Tá Hồ Ngọc Cẩn và toàn thể quân dân cán chính VNCH đã chiến đấu hết mình vì lý tưởng tự do của dân tộc, hi sinh cho chính nghĩa của dân tộc. Tháng Tư Đen, tưởng nhớ Đại tá Hồ Ngọc Cẩn và những anh hùng vị quốc vong thân!
