Hôm 20 Tháng Sáu, 2022, nhà lãnh đạo Campuchia Hunsen tổ chức rầm rộ Lễ kỷ niệm lần thứ 45 năm “Hành trình hướng tới lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot”. Đặc biệt, lễ kỷ niệm này còn mời đích danh Thủ tướng CSVN Phạm Minh Chính tham dự.
Tại buổi lễ, ông Hunsen không tiếc lời ca ngợi tình "hữu nghị truyền thống gắn bó giữa hai dân tộc Việt Nam-Campuchia", đồng thời "bày tỏ cảm ơn sâu sắc đối với sự giúp đỡ của Quân đội và nhân dân Việt Nam đối với Campuchia trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, đưa đất nước Campuchia thoát khỏi họa diệt chủng".
Đối với nhiều nhà quan sát, sự nồng nhiệt của ông Hunsen đối với Việt Nam giống như "trò chơi chính trị", hơn là tình cảm chân thành. Gạt sang một bên những lời ca ngợi sáo rỗng, những hành động gần đây của ông Hunsen mang đến sự nguy hại cho Việt Nam nhiều hơn là lợi ích.
Chỉ mới hôm 8 Tháng Sáu, 2022, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh và Đại sứ Trung Quốc tại Campuchia Wang Wentian đã động thổ dự án cải tạo căn cứ hải quân Ream, nơi Mỹ lo ngại căn cứ này được cải tạo để dành cho quân đội Trung Quốc sử dụng độc quyền.
Căn cứ hải quân Ream chỉ cách đảo Phú Quốc vẻn vẹn 30km, Trung Quốc hiện diện quân sự, đưa chiến hạm trấn giữ, tàng trữ v.ũ kh.í tại đây sẽ tạo ra sự đe doạ lớn cho an ninh Việt Nam. Dù cho phía Campuchia liên tục bác bỏ sự hiện diện của Trung Quốc, thế nhưng các thông tin tình báo được thu thập cho thấy những lời phủ nhận trên chỉ là cách đánh lạc hướng.
Từ lâu, Việt Nam đã dành cho Campuchia sự giúp đỡ to lớn. Chính phủ Hunsen hiện nay do Việt Nam dựng lên sau khi đánh bại Polpot vào năm 1979. Dù về mặt công khai, Campuchia luôn ca ngợi công ơn của Việt Nam, thế nhưng thực tế thì vai trò của Hà Nội ngày càng trở nên mờ nhạt. Thậm chí, việc cho Trung Quốc sử dụng căn cứ Ream, đã cho thấy Campuchia không thèm đếm xỉa đến những lo ngại của "người anh em" Việt Nam.
Nhận định về phản ứng của Việt Nam trước một Campuchia đang dần rơi vào tay Trung Quốc, nhà bình luận Sơn Hồng Đức dẫn lại ý kiến của nhiều nhà nghiên cứu ngoại giao Việt Nam, nhận định rằng: "Việt Nam gần như không có chiến lược gì để ứng phó trước các hành động “Trung Quốc hoá” như của Campuchia vừa rồi. Việt Nam chỉ có thể cố gắng níu kéo Campuchia thông qua các “lời nói suông” để ru ngủ các quan chức nước láng giềng cộng sản này. Điều này cũng thể hiện sự lạc hậu trong các học thuyết đối ngoại của Việt Nam,..."
Ngô Đồng
