Mai Vân - RFI
Cho đến nay, Đức vẫn chưa công bố chính thức quyết định của nước này liên quan đến việc thiết lập mạng 5G. Quyết định của Berlin đang đặc biệt được Trung Quốc chờ đợi vì Đức từng là thị trường hải ngoại chủ chốt của tập đoàn Trung Quốc Hoa Vi. Theo nhật báo Anh Financial Times ngày 30/09/2020, trong những tuần lễ sắp tới đây, chính phủ Đức sẽ thông qua một đạo luật về an ninh tin học, quy định một loạt rào cản khó thể vượt qua đối với Hoa Vi.
Theo các nghị sĩ Đức có biết về dự thảo luật, dự luật về an ninh trong lãnh vực công nghệ thông tin mà nội các của thủ tướng Angela Merkel dự định sẽ không hoàn toàn cấm cửa Hoa Vi nhưng sẽ tạo ra những trở ngại hành chính không thể vượt qua đối với công ty Trung Quốc.
Động thái này của chính phủ Đức sẽ là một đòn giáng mạnh vào tham vọng quốc tế của tập đoàn Trung Quốc. Giống như Vương Quốc Anh, Đức là một trong những thị trường quan trọng của Hoa Vi để mở rộng ra bên ngoài lãnh thổ Hoa lục, và các hợp đồng với các đại công ty Đức như Vodafone và Deutsche Telekom đã giúp Hoa Vi trở thành nhà cung cấp thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới.
Quy định chặt chẽ về “độ tin cậy” của nhà cung cấp
Dự luật mới về công nghệ thông tin của Đức dự trù một quy trình phê duyệt hai giai đoạn đối với thiết bị viễn thông, bao gồm việc kiểm tra kỹ thuật các thành phần riêng lẻ kết hợp với đánh giá chính trị về "độ tin cậy" của nhà sản xuất.
Ông Nils Schmid, phát ngôn viên về đối ngoại của đảng Dân Chủ Xã Hội Đức SPD, một đối tác trong chính phủ liên hiệp của bà Merkel, cho biết: “Nghị Viện Đức đòi hỏi các phương tiện pháp lý để có thể loại trừ các nhà cung cấp không đáng tin cậy như Hoa Vi ra khỏi quá trình xây dựng hệ thống 5G và luật mới này có thể cho phép điều đó”. SPD là đảng đã chủ trương một cách tiếp cận cứng rắn với Hoa Vi.
Dự luật vẫn chưa được hoàn thiện và vẫn có thể có những thay đổi kỹ thuật, nhưng rõ ràng sẽ khiến Hoa Vi gần như không thể tham gia vào chương trình 5G của Đức.
Một nghị sĩ đã tham gia các cuộc thảo luận về dự luật mới, không ngần ngại nêu câu hỏi "Làm thế nào Hoa Vi, một công ty có liên hệ khả nghi với nhà nước Trung Quốc, có thể vượt qua bài kiểm tra về độ tin cậy chính trị?". Theo nhân vật này: "Điều đó là không thể."
Vai trò quan trọng của tình báo Đức
Dự luật cũng dự kiến một vai trò quan trọng đối với tình báo của Đức, vốn từ lâu đã rất hoài nghi về Hoa Vi. Thorsten Frei, một nghị sĩ thuộc CDU/CSU của bà Angela Merkel cho biết: “Theo hình thức hiện tại [dự luật] dự kiến rằng khi có nghi ngờ về độ tin cậy của một công ty thì chính phủ có thể điều tra bằng cách sử dụng thông tin do các cơ quan tình báo cung cấp”.
Đức tham gia vào nhóm ngày càng đông của các quốc gia đã áp đặt các hạn chế đối với Hoa Vi, mà các nhà quan sát cho rằng có thể bị Bắc Kinh sử dụng để hoạt động gián điệp hoặc phá hoại mạng. Washington đã nhiều lần viện dẫn luật buộc các công ty và công dân Trung Quốc phải hỗ trợ Nhà nước trong việc thu thập thông tin tình báo. Hoa Vi đã phủ nhận việc họ là công cụ của chính phủ Trung Quốc.
Vào tháng 7, chính phủ Vương Quốc Anh đã cấm các nhà giao dịch mạng mua thiết bị 5G mới của Hoa Vi từ cuối năm nay, trong khi Pháp đã tạo ra các rào cản pháp lý được thiết kế để “gợi ý” cho các nhà khai thác viễn thông tránh sử dụng thiết bị của Hoa Vi.
Trong thời gian gần đây, chính phủ Mỹ đã thúc ép các đồng minh ở châu Âu tẩy chay Hoa Vi. Năm ngoái, Mỹ cảnh báo họ sẽ giảm mức độ chia sẻ thông tin tình báo với Đức trừ phi Berlin chặn Hoa Vi. Một quan chức cấp cao của Đức cho biết: “Áp lực của Mỹ thật sự rất thô bạo”.
Gần đây, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã tranh thủ chuyến ghé Roma để cảnh báo chính phủ Ý rằng các công ty công nghệ Trung Quốc “có quan hệ với Đảng Cộng Sản Trung Quốc” là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Ý và quyền riêng tư của công dân nước này.
Thủ tướng Đức bị sức ép phải cứng rắn đối với Trung Quốc
Bà Merkel đã chống lại áp lực của Hoa Kỳ trong việc áp đặt một lệnh cấm rõ ràng đối với công ty Trung Quốc. Vào đầu năm nay, bà đã khẳng định với nhật báo Anh Financial Times rằng việc “đơn thuần loại trừ ai đó” là sai. Thay vào đó, bà đã tìm cách thắt chặt các yêu cầu an ninh của đất nước đối với tất cả các nhà cung cấp thiết bị viễn thông và đa dạng hóa các nhà cung cấp.
Nhưng bà đã phải đối mặt với sự phản đối từ trong chính đảng của mình, vốn đã yêu cầu một đường lối cứng rắn hơn đối với Hoa Vi - cũng như Đảng Dân Chủ Xã hội và Đảng Xanh trong phe đối lập.
Hoa Vi từ chối bình luận về dự luật mới của Đức, nhấn mạnh rằng dự luật vẫn chưa được hoàn thiện, và nhắc lời biện minh cố hữu rang họ là một “công ty tư nhân thuần túy”, đang hợp tác với các cơ quan an ninh Đức, vì thế “không có lý do chính đáng nào để hạn chế quyền tiếp cận thị trường [Đức] của họ”.
Deutsche Telekom và Telefónica, hai trong số các nhà khai thác di động lớn nhất của Đức, từ chối bình luận. Vodafone cho biết họ sẽ “tiếp tục theo dõi tình hình và sẽ luôn tuân thủ các quy định”. Cả ba công ty đều đã sử dụng thiết bị Hoa Vi cho mạng di động và mạng cố định của họ và điều đó đã tiếp tục với 5G.
Tuy nhiên, ngay cả trước khi dự luật mới được hoàn thiện, các công ty trên đã bắt đầu rời bỏ việc sử dụng thiết bị Hoa Vi trong phần "cốt lõi" của mạng 5G trên đất Đức./.
