Hệ thống do Mỹ sản xuất đã đánh bật bước tiến của Nga và là vũ khí được lựa chọn ở sườn phía đông của NATO.
John Psaropoulos
26 tháng bảy 2022
Biên dịch: GaD
M142 HIMARS, Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động Cao do Hoa Kỳ cung cấp cho Ukraina, đã trở thành biểu tượng cho tình trạng dễ bị tổn thương của Nga.
Tại khu vực phía nam Kherson bị chiếm đóng, các áp phích đã xuất hiện vào tháng Bảy với hình ảnh hệ thống HIMARS và những lời đe dọa trừng phạt người Nga vì tội “cướp bóc, giết người, hãm hiếp, hủy diệt”.
Giờ đây, các nước Đông Âu lo lắng nhất về một cuộc tấn công trong tương lai của Nga, đang tự trang bị vũ khí.
Ba Lan và các nước Baltic đã rút ra bài học rằng họ là một trong những vũ khí hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn bước tiến của Nga ở Ukraina, và đang đặt hàng hàng trăm hệ thống phóng với chi phí hàng trăm triệu USD.
Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Mariusz Blaszczak hôm 26/5 thông báo rằng ông đã yêu cầu 500 bệ phóng HIMARS cùng với đạn dược – một con số khổng lồ mà ông cho biết sẽ liên quan đến việc hợp tác sản xuất rộng rãi.
Estonia sẽ mua sáu bệ phóng và đạn dược trị giá 500 triệu đô la, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết vào ngày 15 tháng Bảy, Latvia đã công khai yêu cầu 300 triệu đô la cho các bệ phóng và tên lửa một tuần sau đó. Và Lithuania dự kiến sẽ làm theo.
“Thỏa thuận bỏ chặn Odesa sẽ không thể thực hiện được nếu không có HIMARS. Hiện tại rất rõ ràng rằng chiến tranh sẽ kết thúc sớm hơn nếu chúng tôi vũ trang cho Ukraina nhanh hơn”, Ngoại trưởng Litva Gabrielius Landsbergis cho biết vào ngày 22 tháng Bảy, đề cập đến thỏa thuận của Nga cho phép các chuyến hàng ngũ cốc của Ukraina qua Biển Đen.
Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Kusti Salm cho biết: “Vùng Baltic sẽ trở thành một sân khấu chiến tranh duy nhất đối với Nga, giải thích về sự phối hợp trong khu vực về mua sắm quốc phòng.
Latvia và Estonia đã thảo luận về việc mua ATACM (Tên lửa Chiến thuật Lục quân) 300km mới nhất, cho các bệ phóng của họ. Từ biên giới Estonia, chúng có thể dễ dàng tấn công St Petersburg. Từ Latvia, họ có thể tiến được nửa đường tới Moskva, cản trở bất kỳ lực lượng xâm lược nào rất lâu trước khi nó đến biên giới. Từ biên giới Ba Lan và Litva, họ có thể tấn công hầu hết mọi nơi trên lãnh thổ Belarus, đồng minh khu vực duy nhất của Moskva, có lãnh thổ được sử dụng làm bãi tập kết để tấn công Kiyv.
“Chúng ta sẽ buộc kẻ thù của chúng ta phải trả giá bằng sự xâm lược. Nếu họ biết chúng tôi có thể tiêu diệt một số loại mục tiêu, họ sẽ phải bắt đầu tìm kiếm các giải pháp thay thế. Tuy nhiên, chúng đắt hơn đáng kể. Ông Salm cho biết việc tấn công Estonia, các nước Baltic và NATO sẽ trở nên phức tạp và tốn kém hơn rất nhiều.
Các lực lượng vũ trang của Hoa Kỳ sẽ đưa một tên lửa phóng từ HIMARS thậm chí tiên tiến hơn, Tên lửa tấn công chính xác (PrSM), với tầm bắn 500 km (310 dặm), vào thực địa vào năm tới. Nếu nó được cung cấp cho các đồng minh trong khu vực, họ sẽ có thể tấn công ở khu vực phụ cận Moskva.
Điều gì làm cho HIMARS hiệu quả như vậy?
Ukraina được cho là đã làm hư hại kho đạn, sở chỉ huy và hệ thống phòng không của Nga khi chỉ sử dụng 8 bệ phóng HIMARS, mỗi bệ có 6 ống phóng được trang bị tên lửa GMLRS thông thường (Hệ thống tên lửa phóng nhiều hướng dẫn) với cự ly 80 đến 120km (50 đến 75 dặm).
Những bệ phóng này đi vào hoạt động tại Ukraina vào ngày 25 tháng Sáu.
Đến ngày 16/7, Bộ Quốc phòng Ukraina cho biết Kyiv đã phá hủy ít nhất 30 trung tâm hậu cần nằm sâu sau chiến tuyến của kẻ thù. Một tuần sau, các nguồn tin Lầu Năm Góc của Mỹ nói về 100 mục tiêu giá trị cao đã bị tấn công.
Các cuộc tấn công đã làm hỏng chiến lược của Nga. Các lợi ích lãnh thổ chính của Moskva ở các khu vực phía đông Luhansk và Donetsk là nhờ vào sự tập trung của hỏa lực có ưu thế vượt trội. Quân đội Ukraina sống sót sau cuộc rút lui chiến thuật trên các mặt trận đó nói về việc không thể làm gì khác ngoài việc ẩn nấp. Tấn công vào các trung tâm hậu cần của Nga đã cho phép Ukraina làm suy yếu nguồn sức mạnh của Nga.
Về phần mình, các quan chức Kreml bác bỏ tuyên bố của Kyiv, phản bác rằng các lực lượng Nga đã tấn công kho đạn HIMARS ở Ukraina.
Thiếu tướng Australia đã nghỉ hưu Mick Ryan tin rằng HIMARS đã “thay đổi tính toán chiến trường trong cuộc chiến vì Ukraina”, cho phép người Ukraina theo đuổi cái mà ông gọi là “chiến lược ăn mòn” khả năng và tinh thần của Nga, điều này đã mang lại chiến thắng cho họ trong trận chiến giành Kyiv.
Tướng Mỹ đã nghỉ hưu Mark Hertling đã gọi HIMARS là “kẻ thay đổi cuộc chơi”, giúp Ukraina giành được lợi thế.
Điều làm cho HIMARS trở nên lý tưởng cho công việc này là độ chính xác của hệ thống.
Konstantinos Grivas, người dạy các hệ thống vũ khí tiên tiến tại Học viện Quân đội Hy Lạp, cho biết: “HIMARS, cùng với GMLR, đạt được độ chính xác đáng kể khi tấn công.
“Người Nga không có gì tương đương vì những hệ thống này được người Mỹ phát triển như một loại pháo bắn tỉa để sử dụng trong những môi trường khó khăn như Fallujah [ở Iraq], nơi bạn phải bắn trúng mục tiêu chính xác vì nó bị bao vây bởi dân thường.
“Nếu có một tòa nhà mà bạn nhận được hỏa lực từ bên trong môi trường đô thị, bạn nhắm vào tòa nhà đó cách xa tới 80 km (50 dặm) và trong vòng vài phút sau khi nhận được hỏa lực, bạn sẽ phóng một tên lửa vào tòa nhà được đề cập.”
Bí mật về độ chính xác của tên lửa là một hệ thống dẫn đường quán tính – một tập hợp các con quay hồi chuyển và gia tốc kế – cho tên lửa biết vị trí chính xác của nó so với mục tiêu của nó, cho phép đạt độ chính xác từ ba đến năm mét (10-16 feet) ở khoảng cách lớn nhất.
Các chuyên gia cho biết quan trọng không kém là mạng lưới tình báo cung cấp tọa độ cho xạ thủ, và các quan chức quân đội Mỹ cho biết họ đã chia sẻ thông tin tình báo đó với Ukraina.
Hệ thống có hiệu quả cao về chi phí. Các tên lửa GMLRS riêng lẻ có giá khoảng 100.000 USD. Các khẩu đội phòng không S300 và kho đạn mà họ đã phá hủy ở Ukraina trị giá hàng triệu đô la, và ảnh hưởng tâm lý khi binh sĩ Nga biết rằng họ có thể bị tấn công ở phía sau trận tuyến, là khôn lường.
Nga đã phản ứng với HIMARS bằng cách đưa một số dịch vụ hậu cần của mình đến gần các trung tâm đô thị.
Ví dụ, tình báo quân sự Ukraina báo cáo rằng lực lượng chiếm đóng của Nga đã chuyển những xe tải chở đạn pháo để lưu trữ tại nhà hát thành phố Kherson vào đêm 11/7.
Grivas tin rằng việc sử dụng các thành phố làm lá chắn “sẽ không ảnh hưởng đến HIMARS vì nó được thiết kế cho chiến tranh đô thị như vậy”.
Ryan gần đây đã viết, “Bởi vì nó là một hệ thống di động, HIMARS cũng có thể dừng lại, bắn và sau đó di chuyển nhanh chóng. Điều này đảm bảo rằng nó là một hệ thống vũ khí có khả năng sống sót cao trong thời đại mà thời gian từ lúc phát hiện và tiêu diệt có thể chỉ là vài phút ”.
Theo Tổng tư lệnh Ukraina Valery Zaluzhny, một yếu tố quan trọng góp phần vào việc duy trì các tuyến phòng thủ và vị trí là “sự xuất hiện kịp thời của M142 HIMARS, thực hiện các cuộc tấn công có chủ đích vào các sở chỉ huy, kho đạn và nhiên liệu của kẻ thù”.
Một quan chức quân sự cấp cao Mỹ đã mô tả HIMARS là “cái gai đối với phía Nga… có ảnh hưởng rất đáng kể đến khả năng của người Nga trong việc thực hiện các chiến dịch tấn công… khả năng bắn, di chuyển và sống sót của những người pháo thủ này là rất đặc biệt. ”
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley mới đây cũng ca ngợi nhân tố con người Ukraina.
“Việc người Ukraina có thể nhanh chóng triển khai các hệ thống này nói lên khả năng, sự khéo léo, khả năng pháo binh, khả năng xạ thủ, quyết tâm và ý chí chiến đấu của họ,” Milley nói.
Chiến thắng sẽ yêu cầu bao nhiêu hệ thống?
Các chỉ huy quân sự đã cảnh báo rằng, với số lượng nhỏ các hệ thống đang hoạt động, HIMARS không phải là một viên đạn bạc. Vào ngày 20 tháng Bảy, Mỹ cho biết họ sẽ gửi thêm 4 bệ phóng nữa, nâng tổng số lên 16, với mục tiêu rõ ràng là đạt tới 20.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraina, Oleksiy Reznikov, gần đây cho biết Ukraina cần 100 bệ phóng HIMARS để đẩy lùi tham vọng lãnh thổ của Nga.
Định nghĩa chiến thắng của Ukraina là việc loại bỏ hoàn toàn các lực lượng Nga khỏi Crimea và khu vực Donbas, vốn đã tan rã vào năm 2014, cũng như lãnh thổ bị chiếm giữ kể từ ngày 24 tháng Hai năm nay.
Về mặt công khai, Mỹ, NATO và G7 cũng nói như vậy, nhưng rõ ràng là trong NATO, một số bên ủng hộ cách tiếp cận thận trọng hơn.
Với việc sử dụng hiệu quả HIMARS, một số người đã đặt câu hỏi tại sao Ukraina không nhận được nhiều hơn.
“Chúng tôi đang cố gắng chịu trách nhiệm,” một quan chức cấp cao của quân đội Mỹ gần đây đã nói với một phóng viên. “Chúng tôi cũng xem xét… rằng chúng tôi cân bằng sự sẵn sàng của mình,” bởi vì các hệ thống HIMARS được gửi đến Ukraina được lấy từ nguồn dự trữ của Hoa Kỳ.
Nhưng dường như cũng có cảm giác rằng Mỹ đang cố gắng không khiêu khích Nga bằng cách cung cấp cho Ukraina phương tiện để gây ra một thất bại nhục nhã.
Vương quốc Anh đã thông báo rằng họ đang gửi một số lượng không xác định các Hệ thống Tên lửa Phóng Nhiều Lần M270 tới Ukraina, mỗi hệ thống tương đương một cặp HIMARS.
Quan chức quân sự cấp cao Mỹ cho biết: “Chúng tôi không phải là những người duy nhất cung cấp loại khả năng này.“ Sẽ có sức mạnh tổng hợp của những tác động đó,” đề cập đến nguồn cung cấp của các quốc gia khác, và gợi ý rằng có lẽ có một giới hạn trên cho những gì Mỹ muốn đạt được.
NGUỒN : AL JAZEERA
